Sosyoloji
Mehmet Ali Ünal – XVI. Yüzyılda Sinop Tersanesi İçin Canik Sancağı’ndan Malzeme Temini
Mehmet
Ali Ünal – XVI. Yüzyılda Sinop Tersanesi İçin Canik Sancağı’ndan Malzeme
Temini
Ali Ünal – XVI. Yüzyılda Sinop Tersanesi İçin Canik Sancağı’ndan Malzeme
Temini
Kendir
teli ve Cânik Kendir Emâneti
teli ve Cânik Kendir Emâneti
Gemilerin yapımında kullanılan en önemli
malzemelerden birisi de kendir telidir. Kenevir sapından çıkarılan lif demek
olan kendir, gemilerin inşası ve donatılmasında kullanılacak olan halat ve
bezlerin ham maddesi olarak kullanılıyordu (Bostan, 1992: 137). (s. 242)
malzemelerden birisi de kendir telidir. Kenevir sapından çıkarılan lif demek
olan kendir, gemilerin inşası ve donatılmasında kullanılacak olan halat ve
bezlerin ham maddesi olarak kullanılıyordu (Bostan, 1992: 137). (s. 242)
Gemilerin omurgalarına ve su altında kalan
kısımlarına sürülen ve çam ağaçlarından ve maden kömürlerinden elde edilen katran…
kısımlarına sürülen ve çam ağaçlarından ve maden kömürlerinden elde edilen katran…
Gemilerin inşasında çivi olarak ve muhtelif
yerlerinde değişik amaçlarla kullanılan demir ham olarak (âhen-i ham) satın
alınıyordu (s. 245).
yerlerinde değişik amaçlarla kullanılan demir ham olarak (âhen-i ham) satın
alınıyordu (s. 245).
Sonuç
Sinop Tersanesi Osmanlı Devleti’nin İstanbul
ve Gelibolu’dan sonra üçüncü büyük tersanesi idi. Çevresindeki ormanlarda gemi
yapımı için elverişli kerestenin temin edilebilmesi, ahşap gemilerin yürürlükte
kaldığı XIX. Yüzyılın ortalarına kadar Sinop tersanesi önemini korudu. Ahşap
gemilerin en mühim malzemelerinden olan halat, urgan ve çeşitli iplerin kendir
ve ketenden imal edilmesi bu ürünlerin üretimini bir devlet politikası haline
getirmiştir. Bu bitkilerin yetişmesine iklim olarak Karadeniz bölgesinin uygun
olması Canik ve Kastamonu Sancakları ile Ordu ve Trabzon’a kadar uzanan sahil
kesiminde kendir ve keten üretimi devlet tarafından teşvik edilmiştir. Canik
sancağı en çok üretimin yapıldığı bölge olmakla dikkati çeker (s. 250).
ve Gelibolu’dan sonra üçüncü büyük tersanesi idi. Çevresindeki ormanlarda gemi
yapımı için elverişli kerestenin temin edilebilmesi, ahşap gemilerin yürürlükte
kaldığı XIX. Yüzyılın ortalarına kadar Sinop tersanesi önemini korudu. Ahşap
gemilerin en mühim malzemelerinden olan halat, urgan ve çeşitli iplerin kendir
ve ketenden imal edilmesi bu ürünlerin üretimini bir devlet politikası haline
getirmiştir. Bu bitkilerin yetişmesine iklim olarak Karadeniz bölgesinin uygun
olması Canik ve Kastamonu Sancakları ile Ordu ve Trabzon’a kadar uzanan sahil
kesiminde kendir ve keten üretimi devlet tarafından teşvik edilmiştir. Canik
sancağı en çok üretimin yapıldığı bölge olmakla dikkati çeker (s. 250).
Kaynak
Bostan, İdris. (1992), Osmanlı Bahriye Teşkilâtı: XVII. Yüzyılda Tersâne-i Âmire, Türk
Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
—
Ünal, Mehmet Ali. (2006), “XVI. Yüzyılda Sinop Tersanesi İçin Canik
Sancağı’ndan Malzeme Temini” Geçmişten
Geleceğe Samsun, Ed. Cevdet Yılmaz, Cilt: 1, (s. 231-251), Samsun
Sancağı’ndan Malzeme Temini” Geçmişten
Geleceğe Samsun, Ed. Cevdet Yılmaz, Cilt: 1, (s. 231-251), Samsun