Tarihi Roman Nedir, Özellikleri, Kitap İsimleri ve Yazarları

Târihî roman. Konularını târihte yaşamış gerçek veya hayali kahramanlar ve onların başlarından geçen olaylardan alan roman türü.

Özellikleri

Romancı bu kahraman ve olaylar üstünde az çok değişiklik yapabilir. Ancak başarılı bir târihî roman, gerçeği buğulandırmadan zevkle okunur bir üslupla yazılmış romandır. Târihî roman yazmak için yalnız kahraman isimleri ve olayların kronolojisini bilmek ve vermek yetmez. Olayın yaşandığı zamânı, coğrafî özelliklerini, sosyal, kültürel ve sanat değerlerini çok iyi tanımak ve o zamanda topluma hâkim olan inanç, ideal ve anlayışları da iyice bilmek gerekir.

Türk Edebiyatında Tarihi Roman

Yerli tarih romanları genellikle Osmanlı tarihinin zaferlerini konu edinmiştir. Bununla birlikte Abdullah Ziya Kozanoğlu, Nihal Atsız gibi yazarlar İslâmlığın benimsenmesinden önceki Türkler’in hayatını ele alan romanlar yazdılar. Bazı tarih romanları milliyetçi-gelenekçi (Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Malazgirt Savaşı’nı konu edindiği Kilit romanıyla başlayan (1971) eser dizisi), ırkçı (Nihal Atsız’ın eserleri) görüşlerle yazılmıştır. Buna karşılık sosyalist görüşle temellenen tarih romanları da (Kemal Tahir’in Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemini ele alan Devlet Ana’sı (1967), Erol Toy’un Simavnalı Şeyh Bedreddin’i konu edinen Azap Ortakları (1973) vardır. 1957-1967 yılları arasında İlhan Tarus, Samim Kocagöz, Kemal Tahir, Hasan İzzettin Dinamo, Tarık Buğra gibi yazarlar Kurtuluş Savaşı dönemini ele aldılar. Tarih romanlarına bazen belli bir tarih kişisi konu olur (Turhan Tan’ın Cem Sultan’ı, 1935; Halikarnas Balıkçısı’nın Turgut Reis’i v.d.), bazen roman önemli bir tarih olayı çevresinde gelişir (Turhan Tan’ın Viyana dönüşü, 1936; Feridun Fazıl Tülbenıtçi’nin İstanbul Kapılarında’sı, 1954 v.d.). Bazı eserler yazarın yarattığı bir kahramanı, ünlü kişiler ve tarihlariyle birlikte ele alır. Nizamettin Nazif’in Kara Davut’u (1928), Oğuz Öz bir dizi romanında yaşattığı (Karapençe Estergon’da, 1966; Karapençe’nin İntikamı, 1966 v.d.) kahraman bu türe örnektir. Tarihi romanlardan pek çoğu edebi değerden yoksundur. Ancak, eser de kendi çevresinin denizlerini ve çağının deniz insanlarını anlatmakta başarı gösteren Hallikarnas Balıkçısı’nın geçmişteki deniz savaşçılarıyle (Uluç Reis, 1962 Turgut Reis, 1966) ilgili eserler meydana getirdiği; Kemal Tahir’in Osmanlı Devleti’nin toplumsal yapısını “Asya tipi üretim tarzı”na bağlayan Devlet Ana’sının sanat değeri de taşıdığı kabul edilmelidir.