remote/suc-ve-ceza-dostoyevski” 237″ 216″ Suç ve Ceza

Türü: Roman

Yazar: Fyodor Mihayloviç Dostoyevski

Yayın Tarihi: 1866’da Rus Habercisi adlı edebiyat dergisinde yayınlandıktan sonra kitaplaştırılmıştır.

Ülke: Rusya

Orijinal Dili: Rusça

Kitabıın Ana Fikri: Başkalarına yapılan suçun cezası mutlaka çekilir temeline dayanmaktadır.

Kitap Hakkında: Dostoyevski’nin Sibirya’da cezaevinden döndükten sonra yazdığı roman, yazarın en uzun ikinci romanı olma özelliği taşır. Bununla birlikte yazarın olgunluk döneminin ilk büyük romanıdır. Romanda Rusya’ nın büyük şehirlerinden Petersburg’taki yoksul halkın hayatı anlatılır.

Kitabın Uzun Özeti:
Petersburg’ta Rodion Raskolnikov adında bir öğrenci kusursuz bir cinayet işlemeyi hayal etmektedir. En sonunda bir baltayla; ihtiyar, dul bir rehinci kadınla olaya şahit olan üvey kardeşini öldürüp oturdukları evden bir miktar mücevher çalar.Raskolnikov odasına döndükten sonra polis gelir. Açlık ve hastalıktan iyice zayıflamış olan Raskolnikov, polise herşeyi itiraf etmek için hazırlanır; ama polis, ev sahibinin isteği üzerine öğrenciye kira borcunu ödemesini söylemeye gelmiştir. Polisin ne için geldiğini öğrenince Raskolnikov sevinçten bayılır.Kendine geldiği zaman sorguya çekilmiş, verdiği yanıtlar polisi şüphelendirmiştir. Raskolnikov, mücevherleri bahçede bir kayanın dibine saklamıştır. Odasına döner,dört gün ateş içinde yatar, iyileştiği zaman hastalığı sırasında polisin eve geldiğini, kendisinin bazı şeyler sayıkladığını öğrenir. Bu da aleyhindeki şüphelerin artmasına sebep olmuştur. Raskolnikov’un kızkardeşi Dunia’yla nişanlanmış olan Luzin düğün hazırlığı yapmak üzere Petersburg’a gelmiştir. Raskolnikov müstakbel eniştesini hiç sevmemiştir, çünkü kız kardeşinin bu adamla sadece ağabeyine para teminedebilmek amacıyla evlenmek istediğini bilmektedir. Luzin Raskolnikov’ı ziyareteder. Delikanlı eniştesini sevmediğini açıkça belli edince Luzin öfkeyle oradan uzaklaşır. Genç katil birdenbire sakinleşir. Sık sık dışarı çıkar, gazetelerde cinayet haberleri okur. Bir gün günlük bir gazeteyi okurken bir dedektif yanına yaklaşır. Genç öğrenci işlediği suçun verdiği heyecanla, biraz da geçirdiği hastalığın etkisiyle çok fazla konuşmuştur. Dedektif pekâlâ kendisinin katil olabileceğini anlatmaktan çekinmez. Ama buna rağmen bütün şüpheleri Raskolnikov’un üstünde toplayacak herhangi bir delil bulunmamıştır.Daha sonra Raskoinikov, Petersburg’un kenar mahallelerinden birinde bir intihar olayına şahit olunca, polise gidip her şeyi anlatmayı düşünür. Ama Marmeladov adındaki bir arkadaşına araba çarpıp ölünce bu kararından vazgeçer. Raskoinikov,annesinden aldığı parayı arkadaşının dul karısına verir. Bir zaman sonra arkadaşlarının düzenlediği bir partiye gider. Orada arkadaşlarının da kendisinden yavaş yavaş şüphelendiklerini hisseder. Odasına döndüğünde annesiyle kızkardeşini onu bekler bulur. Onların gelişine hiç sevinmeyen Raskoinikov, onları bir bahane uydurup Razmuhin’in yanına bırakır.Razmuhin, Dunia’yı görür görmez çok hoşlanmıştır. Cinayet masası şefi Porfiri, Raskolnikov’la bir konuşma yapar. Genç öğrencişefin sorduğu kurnazca sorulara yanıt vermekte güçlük çeker. Bu, onun için birişkenceden farksızdır.Raskoinikov annesine ve kızardeşine eniştesi Luzin’in aptal, işe yaramaz biradam olduğunu kabul ettirir. Enişteyi kovarlar. Kızın kalbinde boşalan yeri Razmuhin alır.Bu sırada Dunia’nın bir zamanlar çocukların baktığı ve çok sıkıntılı günlergeçirmesine neden olan Svidrgailov Petesburg’a gelmiştir. Adamın karısı ölmüştür. Dunia’ya yaptıklarını unutturmak için ona para vermek istemektedir.Razmuhin de zengin bir akrabasından para almış ve Dunia’yla birlikte kitap yayınlamaya başlamıştır. Raskolnikov’a da ortaklık önerirler, ama onun zihni bambaşka şeylerle dolu olduğundan kabul etmez. Annesi,kızkardeşi ve yeni eniştesiyle vedalaşır, kendisini bir daha aramamalarını söyler.Raskoinikov, daha önce ölmüş olan arkadaşı Marmeladov’un fahişe kızı Sonya’nın yanına gider. Birlikte İncil’i okumaya başlarlar. Delikanlı, günahkâr kızın dinî inançlara bağlılığına hayran olmuştur. Kıza karşı büyük bir sempati beslemektedir. Bir gün ona rehinci kadınla kız kardeşini kimin, nasıl öldürdüğünü anlatacağına söz verir. Sonya’nın odasının yanındaki odayı kiralayan Svidrigaiiov, bu konuşmaları duymuş ve merakı artmıştır.Marmeladov’un dul karısı, ölmüş kocasının arkadaşları şerefine bir parti verir. Bu partide Luzin, cebindeki paraları Sonya’nın çaldığını ileri sürer. Raskolniov’un Sonya’la ilgilendiğini fark eden Luzin, sırf eski kayınbiraderinden intikam için bu hileyi tasarlar. Luzin’in yavaşça parayı Sonya’nın çantasına koyduğunu gören bir misafirin şahitliği üzerine zavallı kızcağız ithamlardan kurtulur. Daha sonra Sonia’nın odasına gittikleri vakit Raskoinikov, iki kadını kendisinin öldürmüş olduğunu itiraf eder.Svidrigaiiov bu konuşmayı dinledikten sonra genç öğrenciye gelerek tüm sırlarını bildiğini açıklar. Artık Raskoinikov için hayat dayanılmaz bir hâl almıştır. Her gün şüphe ve endişe içinde yaşamaktadır. Nihayetinde cinayet masası şefi Porfiri, Raskolnikov’un katil olduğunu söyleyiverir. Her şeyi açıklarsa, deli olduğu ileri sürülerek cezası hafifletilebilecektir. Svidrigaiiov, Dunia’ya erkek kardeşinin marifetlerini anlattıktan sonra onunla evlenmeye razı olduğu takdirde Raskolnikov’u kurtarabileceğini söyler. Kızıkandırıp kendi odasına kapadıktan sonra bunları anlatmıştır. Dunia, kendinikurtarmak için adamı tabancayla vurmaya kalkar, ama Svidrigaiiov çabukdavrandığı için bunu beceremez. Adam, Dunia’ya son bir teklifte daha bulunup kabul ettiremeyince ona çok miktarda para verir, sonra databancayla intihar eder.Raskolnikov, annesi, kız kardeşi ve Sonya’nın sevgisinden emin olup, onlardan dacesaret alınca, polise suçlarını itiraf eder. Mahkemeye verilir, sekiz yıl Sibirya’da yaşamaya mahkûm edilir. Sonya da Raskolnikov’la beraber Sibirya’ya gider. Mahkûmlar kampına yakın bir kasabaya yerleşir. Raskolnikov ve diğer mahkûmlara karşı takındığı müşfik tavırlar yüzünden ona Küçük Sonya adını takarlar. Onun yardımıyla Raskolnikov yeniden dünyaya gelmiş gibidir.

Kitabın Kısa Özeti

Karakterler ve Değerlendirilmeleri:

Raskolnikov: Romanın başkahramanı. Petersburg’a memleketinden üniversite okumak için gelse de maddi durumlarının olumsuzluğu ve çevresi onu okumak bir yana kendini her açıdan daha kötüye götüren bir durum içinde bulundurur. Çok güçlü bir karakter ortaya koyamaz ve iç çelişkileri çok fazladır. Yaptığından dolayı pişmanlık duyar ve kendini kirli hisseder. Diğer insanların hep onu izlediğini zannederek kendini tam bir kaosun içine atar. Hastalığı yaşadığı bunalımla daha da artar ve insanlara karşı zıt olmaya başlar hatta onu ziyarete gelen anne ve kız kardeşine bile. İnsanları tersler ve hep karşıdakinin işlediği suçu ima ederek bir şeyler söylediğini zannetse de bu kendi kuruntusundan başka bir şey değildir.

Razumikin: Raskolnikov’un en yakın arkadaşıdır. Ona yardım etmek için elinden gelen her şeyi yapmaya hazırdır. Ona doktor bulur, kalacak yer ayarlar ve sırlarını paylaşır.(En önemlisini bilmese de) Her zaman onu destekler. Karakter olarak olumlu özellikleri çoktur ve insanlara ön yargılı yaklaşmaz ve Raskolnikov’un da öyle olmasını sağlar. Tanımadığı insanlara da toleranslı yaklaşabilen bir kişiliği vardır.

Zozimov: Raskolnikov’un doktoru ve yakın arakadaşıdır. Sıklıkla Raskolnikov tarafından terslense de ona bakmak ve onunla ilgilenmek ister.

Avdotya Romanovna: Raskolnikov’un kız kardeşidir. Romanın sonuna doğru onu ziyarete annesiyle gelir ve hastalığından dolayı üzüntü içindedir. Ayrıca Raskolnikov’un sevmediği Pyotr Petroviç ile nişanlıdır ancak Raskolnikov evlenmelerini istememektedir çünkü kız kardeşini zengin bir koca için kendini feda ettiğini düşünmektedir.

Pulheriya Aleksandrovna(Dunia): Raskolnikov’un annesidir. O da kızıyla birlikte romanın sonlarına doğru ziyarete gelir. Daha önce hep mektuplaşmışlardır ve Raslkolnikov’un hasta olduğunu öğrendikten sonra hemen gelmişlerdir.

Marmeladov: Raskolnikov’un meyhanede tanıştığı, üç çocuk babası alkolik bir insandır. Romanın başında ortaya çıkmış ve Raskolnikovla dertleşmişlerdir. Fakat karısı kocasının bu durumundan hiç te hoşnut değildir. Adamın sahip olduğu üç çocuğu haricinde, evi terk etmiş, pavyonlarda çalışan bir de kızı vardır. Fakat Marmeladov sonlara doğru ölür ve Raskolnikov yufka yüreğiyle Razumihin’in verdiği yirmi beş rublenin tamamını adamın ailesine verir.

Katerina İvanovna: Marmeladov’un karısıdır. Kocası öldükten sonra üç çocuğu ile ortada kalmıştır.

Pyotr Petroviç(Luzhin): Raskolnikov’un sevmediği fakat kızkardeşinin evlenmek üzere olduğu zengin adamdır. Her ne kadar Raskolnikov onu sevmesede Porfiriy’nin de onu sevmediği kesindir.

Nastasya: Raskolnikov’un bakıcısıdır. Her sabah kahvaltısını getiren ve ona acıyan bir kızdır. Oldukça iyi niyetlidir ve her zaman onun yanındadır.

Kitabın Analizi:
Eser tartışmasız bir şaheserdir. İnsan ruhunun derinliğine inmeyi o kadar iyi başarmıştır ki yazar kimilerinin dediği gibi insanı Sigmund Freud’dan önce çözdüğü teorisi pek de uzak değildir aslında. Özellikle mekan-zaman-karakter çatışmalarını o kadar iyi tasvir etmiştir ki özdeşleşemememizi imkansızlaştırmaktadır. Çevrenin ve toplumun insan üzerinde gerçekleştirdiği değişimleri açık ve net bir şekilde ifade etmesi ve haksızlıklara karşı ayakta durulması gerekliliğini,romanı okuyan herkesin kanında hissedebilir. Günümüzde de böyle olayların yaşandığını bildiğimiz için kullandığı üslup ve yarattığı karakterlerin ne kadar gerçekçi olduğunu anlamak zor değildir.