Sosyoloji

Korhan Kaya – Buddhistlerin Kutsal Kitapları

Korhan Kaya – Buddhistlerin Kutsal Kitapları

Vinayapitaka

Gerçeği öğrenen, gerçeği gören kişinin yalnızlığı ne güzel.

Gelin efendiler Dhamma olmayan şeyler yayılıp gerçek Dhamma unutulmadan, Vinaya olmayan şeyler yayılıp gerçek Vinaya unutulmadan, biz gerçek Dhamma’yı ve gerçek Vinaya’yı söyleyip yayalım.

Suttapitaka

Efendim, kadınlara nasıl davranmamız gerekir?

Onları görmeyin Ananda

Ama eğer görmek kaçınılmazsa ne yapalım?

Konuşmaktan kaçının Ananda

Ama eğer onlar bizimle konuşursa ne yapalım?

Gözünüzü dört açın Ananda

Yükten kurtulmak nedir?

Bu tukulardan tamamen yok edilmesidir. İsteğin kesilip atılması, istekten vazgeçilmesi, ona uyulmamasıdır. İşte keşişler, buna da yükten kurtulma denir.

Cehalet Karma’dan doğar,

Karma bilinçten doğar,

Bilinç ad/isim ve biçimden doğar,

Ad/isim ve biçim altı duyu organından doğar,

Temas histen doğar,

His istekten doğar,

Bağlılık varlıktan doğar,

Varlık doğuştan doğar,

Doğuş; yaşlılık, ölüm, keder, ağlama, acı ve üzüntüden doğar. Böylece bütün acılar ortaya çıkmış olur.

Öte yandan cehaletin bütünüyle yok olmasıyla Karma kaybolur.

Kadınlar gizlice davranır, açık davranmaz.

Brahmanların sihirleri gizlidir, açık değildir.

Yanlış öğretiler gizlidir açık değildir.

Ay, açıkça parlar.

Güneş, açıkça parlar.

Buddha’nın dini ve öğretisi açıkça parlar, gizli değildir.

Suttanipata

Öfkesini yenen kişi, tıpkı yılan zehirinden kurtulan kişi gibidir.

Tüm dünyalardan vazgeçen keşiş, tıpkı eskiyen derisini yenileyen yılan gibidir.

Böyle kişi o beş engelden (tutku, kin, tembellik, endişe, akılsızlık) vazgeçmiştir.

Başkalarıyla temastan sevgi doğar, sevgiyi acı izler.

…dört keşiş vardır;

Yolu kazanan, Yolu gösteren, Yolda yaşayan ve Yolda yürüyen.

Şüphelerini yenmiş, acıda kurtulmuş, Nibbana’da haz bulan, aç gözlülüğü bırakmış, insanlara ve tanrılara yol gösteren kişiyi Buddhalar, Yolu kazanmış kişi olarak tanımlar.

Bu dünyada Nibbana’yı en soylu şey olarak bilen ve Dhamma’yı açıklayıp etrafı aydınlatan, şüpheleri yenmiş ve şehveti kovmuş ermişe bu ikinci tip Bhikkhu’ya, Yolu gösteren denilir.

Duyularını kontrol eden, Dhamma’nın doğru yorumlanmış sözlerine göre Yol’da yaşayan, düşünceli ve doğru öğretiyi uygulayan üçüncü tip Bhikkhu’ya Yolda yaşayan denilir.

İyi davrananlar gibi giyinen, kazanç fırsatlarını kollayan, toplulukları rezil eden, dünyayı umursamayan, aldatıcı, denetimsiz, geveze kişi, sanki gerçek bir keşişmiş gibi Yolda yürür.

Yanlış görüşlere sarılmayan, erdemli ve anlayışlı, duyu zevklerine aldırış etmeyen kişi bir daha asla ana rahmine düşmez.

Abhidhammapitaka

Yüksek din anlamına gelir.

Abhidhammapitaka’nın güvenilirliğinden bir parça kuşku duyulmaktadır.

Milindapanha

Milinda’nın soruları anlamına gelir. Milinda, MÖ. 1. Yüzyılda Kuzey Hindistan’daki Greko-Baktriyan İmparatorluğu’nun yöneticisi Menandros’tur.

Bu Yunanlu büyük kral, çok önemli bir Buddhist hoca ile karşılaşır ve ona çeşitli sorular sorar, ondan Budhist bakış açısıyla cevaplar alır.

Sanskrit Buddhist Metinler

En önemlileri; Mahavastu, Lalitavistara, Divyavadana, Buddhaçarita, Saddharmapundarika gibi eserlerdir.

İmge Kitabevi

Aralık 1999, Ankara

İlgili Makaleler