Jacques Charpentier Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

CHARPENTIER, Jacques (1521-1574)

Fransız, matematikçi, doktor ve filozof. Aristoteles’in görüşlerini yeni bir yorumdan geçirerek yaymaya çalışmıştır.

Clermont’da doğdu, Paris’te öldü. Paris’te felsefe öğrenimi gördükten sonra, Bourgogne Koleji’nde öğretmen, 1558’de Paris Akademisi’ne rektör oldu ve yaşamının sonuna dek bu görevde kaldı. Bir süre IX.Charles’m özel doktoru olarak görevlendirildi. Matematik alanında yeni buluşlara karşı çıkan Char-pentier, bu konuda reform yanlısı olan Ramus’la ağır tartışmalara girmiş, 1568’de akademinin matematik kürsüsünü onun elinden almıştır. Kimi kaynaklar Ramus’u Charpentier’in öldürttüğünü ileri sürer.

Felsefeye Aristoteles’in görüşlerini yorumlamakla giren Charpentier, fizik ve mantık alanındaki yapıtlarında onun görüşlerini düzenli bir biçimde ortaya koymakla yetinmiştir. En önemli yapıtlarından sayılan Descriptia Universae Naturae, dört kitaptan oluşur ve Aristoteles’in fizik, gök, meteoroloji ve ruh konularını içeren görüşlerini açıklayıcı bir biçimde özetler.

16.yy Avrupa’sında kimi çevrelerde retorik, mantığın yerini almaya, Platon ve Yeni-Platoncu Plotinus’un görüşleri, yeniden ilgi toplamaya başlamıştı. Öte yandan doğa bilimlerinin gelişmesi de Aristotelesçi mantığa olan güveni sarsmıştı. Böyle bir dönemde gizemci öğretiyi desteklemek için Hıristiyan ; dogmalara başvuran ve Aristoteles’in görüşlerini Platon’unkilerle karşılaştırarak savunan Charpentier, reformcu Ramus’un eleştirisine uğramıştır. Aristoteles karşıtı olan Ramus, mantığın bir “tartışma sanatı” olduğunu söylemiş; onu gramer ve retorikten ayırmıştır. Charpentier, mantık sorunlarını işleyen Animadversiones in Libro Tres Dialecticarum Institutionum Petri Rami adlı yapıtında, gelişen bilime tutucu bir anlayışla yaklaşmış ve yenilik yanlısı olan Ramus’un görüşlerini yıkıcı bularak eleştirmiştir.

Çok sayıda yapıt veren Charpentier’nin felsefe tarihi için en önemli yanı, Aristoteles ve Platoncu dizgeler üzerindeki geniş kapsamlı yorumlarıdır. Bu yorumlar, Aristoteles ve Platon’u konu edinen çalışmalara ışık tutmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Animadversiones in Libro Tres Dialecticarum Institutionum Petri Rami, .1555, (“Petrus Ramus’un Mantığın Kuruluşu Üzerine Üç Kitabındaki Yorumlar”); Descriptia Logicae Liber Primus, 1560, (“İlk Kitaptaki Mantık Tanımlamaları”); Descriptia Universae Naturae ex Aristoteles, 1560, (“Aristoteles’in Doğal Evren’inin Tanımı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

• BAKINIZ: ARİSTOTELES, PLATON, RAMUS.