Tarihi Şahsiyetler

II. Abdurrahman Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Abdurrahman b. el-Hakem b. Hişâm b. Abdirrahmân (ö. 238/852) Endülüs Emevî Devleti’nin dördüncü emîri (822-852). 176 (792) yılında Tuleytula’da (Toledo) doğdu. İyi bir tahsil gördü. Bu saye­de çok genç yaşta idarî ve askerî görev­ler aldı ve bunları başarıyla yürüttü. Ba­bası tarafından, 807’de Tuleytula’da patlak veren isyanı bastırmakla görev­lendirildiği zaman, Tuleytula Valisi Am-rüs İle iş birliği yaparak Vak’atü’l-hufre adıyla bilinen bu isyanı bastırdı. Daha sonra Tartûşe’ye (Tortosa) saldıran Louis d’Aquitaine’i bu şehir önlerinde bozguna uğrattı (809) Bu başarıların­dan dolayı babası tarafından veliaht ta­yin edildi.

Babasının ölümü üzerine 26 Zilhicce 206’da [22 Mayıs 822] Endülüs Emevî Devleti tahtına geçti. Hükümdarlığının ilk yıllarında ülkenin çeşitli bölgelerinde çıkan isyan ve karışıklıklarla uğraşmak zorunda kaldı. Hanedana mensup Ab­dullah b. Abdurrahman el-Belensî ve İlbire (Elvira) ordusunun İsyanlarını kısa sürede bastırdı.

Arap kabileleri arasındaki mücadele­ler İslâm dünyasının doğusunda olduğu gibi Endülüs’te de fethi takip eden yıllardan beri devam ediyordu. Nitekim Yemenliler ile Mudarlılar arasındaki re­kabet 207 (822-23) yılında savaşa dö­nüştü. Abdurrahman’in. savaşa engel olmak üzere Yahya b. Abdullah kuman­dasında gönderdiği ordu Musâre Savaşı’nda bir sonuç alamadı ve neticede Yemenliler üstünlüğü ele geçirdiler. Ka­bileler arası mücadeleden isyana dönü­şen bu hareket, ancak 213 (828-29) yı­lında Yemenlilerin teslim olmasıyla so­na erdi.

Abdurrahman devrinin tehlikeli is­yanlarından biri de Tuleytula’da Hâşim ed-Darrâb’ın başlattığı isyandır. II. Abdurrahman emîr olunca Hâşim Tuleytu­la’da yeni emîre karşı bir muhalefet cephesi kurmaya çalıştı. Etrafına topla­nan eşkıya grubuyla 829 yılından itiba­ren yol kesmeye, şehirlere baskın yapa­rak halkı öldürmeye başladı. Kısa bir süre sonra da Şentemeriyye (Santaver) bölgesini yağma ve tahrip etti. Bunun üzerine Abdurrahman, Muhammed b. Rüstem’i âsiler üzerine gönderdi. 831’de Sarakusta’nın (Saragossa) güneyba­tısındaki Derûka’da (Daroca) yapılan kanlı savaşta Hâşim ed-Darrâb öldürül­dü, taraftarları da dağıldı. Hâşim’in öl­dürülmesine rağmen Tuleytula’daki is­yan birkaç yıl daha devam etti ve ancak 837de tamamen bastırılabildi.

İlgili Makaleler