George Henry Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GEORGE, Henry (1839-1897)

ABD’li siyaset adamı ve iktisatçı. Toprak sahipliğinden kaynaklanan gelirlere vergi konarak diğer tüm vergilerin kaldırılmasını önermiştir.

2    Eylül 1839’da Philadelphia’da doğdu, 29 Ekim 1897’de New York’ta öldü. Düşük gelirli dindar bir yayıncının oğluydu. 13 yaşında okulu bıraktı ve bir ithalat firmasında kâtip olarak çalışmaya başladı. Daha sonra denizci olan Henry George 1856’da Philadelphia’ya döndü. Pek çok iş değiştirdikten sonra 1871’de San Francisco’da iki arkadaşıyla birlikte San Francisco Daily Evening Post gazetesini çıkarmaya başladı.

Henry George, gazetesi 1875’te mali zorluklar nedeniyle kapanana değin yazdığı makalelerde kamu topraklan üstüne yapılan spekülasyonları, tekellerin yasal olmayan eylemlerini ve California’daki Çinli göçmenlerin sömürüsünü ahlaki açıdan eleştirdi. Daha sonra iktisadi sorunlarla ilgilenmeye başladı ve başmakalelerinde ekonomide devlet denetiminin artmasını, halka hizmet veren sanayilerin geliştirilmesini önerdi.

Yoksulluğu insanlığın en önemli sorunu olarak değerlendiren George, yoksulluğun nedenini toprağın özel mülkiyeti ve bundan doğan haksız gelirler olarak gördü. Ricardo, J.S.Mill, Malthus gibi iktisatçıların çalışmalarını inceledi ve Ricardo’nun rant kuramını tartışmasız bir doğru olarak kabul etti. 1879’da yayımlanan Progress and Poverty (“İlerleme ve Yoksulluk”) adlı yapıtında azalan verimlilik yasasının yalnızca toprak için geçerli olduğunu, iktisadi gelişme gerçekleştikçe toprağın kıtlaştığını ve bunun da toprak sahiplerinin elde ettiği (hak edilmemiş kazancın) artmasına neden olduğunu ileri sürdü. İktisadi bunalımların nedeni olarak da toprak rantını gören George, devletin toprak değeri üzerinden tek bir vergi alarak ve diğer tüm vergilerden vazgeçerek yoksulluğu ve krizleri önleyebileceğini öne sürdü. Bu şekilde elde edilecek vergi gelirinin büyük miktarlara erişeceğini varsayarak, bunun verimli kamu hizmetlerinin geliştirilmesi gibi yararlı alanlarda kullanılmasını önerdi.

Ülkesinde ve İngiltere’de verdiği konferanslarla ılımlı sosyalistleri ve genç aydınları etkileyen George 1886’da Merkezi İşçi Sendıkası’nm da desteğiyle New York kenti belediye başkanlığına adaylığını koydu. Seçimi az bir farkla kazanamadı ancak “tek vergi” onu destekleyenlerin sloganı haline dönüştü. Î897’de ikinci kez New York belediye başkanlığına adaylığını koydu, fakat seçimlerden önce öldü. Ölümünden sonra Amerika’da çok sayıda kentte Henry George adını taşıyan okullar kurulmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Our Land and Land Policy, 1871, (“Toprağımızı ve Toprak Politikamız”);İVogress and Poverty, 1879, (“İlerleme ve Yoksulluk”); The Irish Land Question, 1881, (“İrlanda’da Toprak Sorunu”); Protection or Free Trade, 1886, (“Korumacılık ya da Serbest Ticaret”); The Condition of Lahor, 1891, (“Emeğin Durumu”); Science of Political Economy, (ö.s.), 1897, (“Politik iktisat Bilimi”).

•    KAYNAKLAR: C.A.Barker, Henry George,    1955; S.B.Cord, Henry George: Dreamer or Realist,    1965; H.George (oğlu), The Life of Henry George,    1900; E.P.Lawrence, Henry George in the British Isles,    1957.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi