Emile Baudot Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BAUDOT, Emile (1845-1903)

Fransız mühendis. Tek hat üzerinden aynı anda birkaç mesaj iletebilen yazıcı telgraf aygıtını gerçekleştirmiştir.

Jean-Maurice Emile Baudot, 11 Eylül 1845’te, Haute-Marne yönetim bölgesindeki Magneux kentinde doğdu. 1869’da Paris Telgraf İdaresi’nde çalışmaya başladı. 1870’te, haberleşme subayı olarak askerlik yaptıktan sonra eski görevine döndü ve iki yıl sonra, aynı anda birkaç mesaj gönderebilen yazıcı telgraf aygıtını, 1894’te de otomatik dağıtıcıyı gerçekleştirdi. 1882’de Fransız Telgraf idaresi müfettişliğine getirilen, 1893’te Legion d’honneur, 1896’da Institut de France Ödülü’nü alan Baudot, 23 Mart 1903’te Paris’te öldü.

Baudot’nun çalışmaya başladığı yıllarda Fransız Telgraf İdaresi’nin bütün merkezlerinde, Meyer adlı bir mühendisin yaptığı verici telgraf aygıtı mors işaretleriyle tek hat üzerinden mesaj gönderiyor, ABD’li mühendis David Edward Hughes’ın (1831-1900) buluşu olan başka bir aygıt da aynı anda bu işaretleri Latin alfabesinin harflerine ve rakamlarına dönüştürerek yazıyordu. Baudot, zaman kaybını azaltarak telgraf haberleşmesini hızlandırmak için bu iki sistemi birleştirmeyi ve mors alfabesi yerine yeni bir kodlama sistemi geliştirmeyi düşündü.

Baudot’nun kodlama sisteminde her harf, rakam ve noktalama işareti, açık ve kapalı sinyallerden oluşan beşli gruplarla gösterilir. Açık ve kapalı sinyallerin diziliş sırasını değiştirerek, beşli bir grupla 32 permütasyon yapılabileceğinden, böyle bir kodlama tüm karakterleri ve makine kontrol sinyallerini tanımlamaya yeterliydi. Üstelik karakterleri birbirinden ayırmak için boşluk gerekmediğinden, mors alfabesinden doğan zaman kayıpları da önlenmişti. Sonraları bu sistem birtakım özel işaretleri de kapsayacak biçimde yedili ve sekizli gruplar halinde geliştirilmiştir.

Zaman paylaşım ilkesine dayanan Baudot dağıtıcısında ise, aynı hat üzerinde çalışan döner bir çarkın değişik dilimleri değişik sinyallere ayrılmıştı. Alıcıda da, verici istasyonla eşzamanlı çalışan benzer bir düzen bulunduğundan, çarktaki dilim sayısına göre aynı anda gönderilen iki ya da daha fazla mesaj otomatik dağıtıcının düzenlediği sıraya göre iletilebi-liyordu. Baudot daha sonra aygıtına, aynı hat üzerinden aynı anda karşılıklı iki sinyalin gönderilmesine olanak sağlayan dubleks düzenini ekleyerek sistemin kapasitesini daha da artırdı

1927’de Berlin’de toplanan Uluslararası Telgraf Komitesi de, Baudot’nun anısına saygı olarak, telgraf haberleşmesinde hız birimine baud adının verilmesini kararlaştırdı.

•    YAPITLAR (başlıca): Le telegraphe imprimeur, 1885, (“Yazıcı Telgraf”).

•    KAYNAKLAR: P. Mercy, Le systeme de telegrapbie Baudot, 1920; F. Poulaine, Cours d’appareils Baudot, 1902.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi