Sosyoloji
Daniel J. Boorstin – Keşifler ve Buluşlar
Daniel J. Boorstin – Keşifler ve Buluşlar
İnsanın Kendini ve
Dünyayı Araştırmasının Öyküsü
Dünyayı Araştırmasının Öyküsü
Hacimli ama zayıf kitaptır, bir iddiası/tezi yok,
moderniteyi / modern Batı medeniyetini kutsallaştırmak üzere ona temel teşkil
edecek bir tarih perspektifi ortaya koyuyor. Keşifler ve buluşlar başlığı
altında makul kabul edilebilir ancak yine de kitap fazlasıyla mekanik.
moderniteyi / modern Batı medeniyetini kutsallaştırmak üzere ona temel teşkil
edecek bir tarih perspektifi ortaya koyuyor. Keşifler ve buluşlar başlığı
altında makul kabul edilebilir ancak yine de kitap fazlasıyla mekanik.
Takvim ve zaman ölçümüyle ilgili tarihin ilk zamanlarında
neler yapılıyordu? Kitap bu sorunun cevabıyla başlıyor.
neler yapılıyordu? Kitap bu sorunun cevabıyla başlıyor.
Notlar
Nil ırmağının ritmi, Mısır yaşamının da ritmidir. (s. 7)
Akışkan şeyler zaman ölçümünde kullanılagelmiştir: su saati,
kum saati, nehrin akışı, suyun yüksekliği vs.
kum saati, nehrin akışı, suyun yüksekliği vs.
Başkaları için yaşamın programlanmasında bir araç olan
takvim, İslam dünyasında inancın bir kez daha vurgulanmasını belirleyen bir
olgudur. (s. 11)
takvim, İslam dünyasında inancın bir kez daha vurgulanmasını belirleyen bir
olgudur. (s. 11)
Romalılar yaşamlarını 8 günlük bir haftaya göre
düzenlemişlerdi.
düzenlemişlerdi.
7 günlük haftalık dilimler Yahudi inancından hareketle
kullanılagelmiştir.
kullanılagelmiştir.
Tetrabiblos / astrolojinin ortaçağ boyunca kutsal kitabıydı.
Yapay ışığın her aynı aydınlattığı yüzyılımızda gecenin
anlamını unutmuş görünüyoruz. (s. 28)
anlamını unutmuş görünüyoruz. (s. 28)
Sarkaçlı saatin yaklaşık olarak 1700’lerde geliştirilmesine
değin en duyarlı zaman ölçme aracı büyük olasılıkla su saatiydi. (s. 31)
değin en duyarlı zaman ölçme aracı büyük olasılıkla su saatiydi. (s. 31)
Kum saatleri,
Chartres Manastırı’ndaki bir papazın 8. yüzyılda yaptığı bir
buluşa dayandırılır. (s. 36)
buluşa dayandırılır. (s. 36)
Mısırlılar günü yirmi dört “geçici” dilime ayırmışlardı. (s.
44)
44)
İlk sarkaçlı saat / Christian Huygens (1629-1695)
İtalyan mimar Brunelleschi’nin de 1410 yıllarında yayla
çalışan bir saat yaptığı söylenir. (s. 53)
çalışan bir saat yaptığı söylenir. (s. 53)
Belli bir amaca göre biçimlendirilmiş pratik bir gereç olmayışı
nedeniyle saat, makinelerin anası rolünü üstlenmektedir.
nedeniyle saat, makinelerin anası rolünü üstlenmektedir.
Saatin ilk çağdaş ölçüm gereçleri olması nedeniyle saatçiler
çağdaş makine yapımcılarının öncüleri durumundadırlar. (s. 66)
çağdaş makine yapımcılarının öncüleri durumundadırlar. (s. 66)
Babil Kulesi insanların gökyüzüne ulaşma ve tanrıların
topraklarına erişme özlemlerinin bir belirgesidir. (s. 86)
topraklarına erişme özlemlerinin bir belirgesidir. (s. 86)
Yıldızların görünüp kaybolmaları ölümün ve yeniden doğuşun
tipik anlatımı olarak algılanmaktaydı. (s. 88)
tipik anlatımı olarak algılanmaktaydı. (s. 88)
Coğrafya
Gezginler
Haçlı Seferleri
Diplomatlar / Elçiler
Kâşifler / Denizciler
Astronomi / Kopernikus / Galile / Newton
Tıbbi gelişmeler / Paracelsus
Matbaanın icadı
Ekonomi politiğin keşfi
Belleğin kayboluşu
Tarihin icadı
Türkçeleştiren: Fatoş Dilber
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Mart 1996