Alptigin Kimdir, Kısaca Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

ALPTİGİN (? – 963)

Gazneli hükümdarı. Gazneliler Devleti’nin kurucusudur.

Samani Hükümdarı Ahmed b. İsmail’in yetiştirdiği bir Türk köledir. Doğduğu yer ve tarih bilinmiyor. Samani hassa ordusu muhafız kıtasında yetişti. 35 yaşında ordu komutanı olduğunda 1700 kölesi vardı. Bunlardan biri daha sonra Gazneliler’in başına geçecek olan Sebüktigin’dır. Alptigin, genç yaşta tahta çıkan I. Abdülmelik’in saltanatı sırasında yönetimde etkili oldu. Ona danışmadan hiçbir iş yapamayan genç hükümdar, onu 961’de en yüksek devlet hizmetlerinden biri olan Horasan valiliğine atadı.

Alptigin, aynı yıl ölen Abdülmelik’in yerine kardeşi Mansur b. Nuh’un geçmesine karşı çıktı. Bunun üzerine görevden alınınca Belh kentine çekildi. 962’de üzerine gönderilen orduyu yenerek Gazne’ye girdi. Oradaki yerel hükümeti de devirerek Gazneliler Devleti’ni kurdu.* Bir yıl sonra Gazne’de öldü.

Alptigin’in yerine oğlu Ebu İshak İbrahim tahta çıktı; ama Türk kölelerden Bilgetigin 966’da yönetimi ele geçirdi.

•    KAYNAKLAR: V.V. Barthold, Moğol İstilasına Kadar Türkistan, 1981; Nizâmü’l-Mülk, Siyâset-Nâme, 1982.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi