Tarihi Şahsiyetler

Alfred Nobel Kimdir, Hayatı, Neyi İcat Etti, Biyografisi, Hakkında Bilgi

NOBEL, Alfred Bernhard (1833-1896)

İsveçli kimyacı, mucit ve sanayici. Dinamiti bulmuş, “insanlığa hizmet edenleri” ödüllendirmek amacıyla tüm servetini Nobel Vakfı’na bırakmıştır.

21 Ekim 1833’te Stockholm’de doğdu, 10 Aralık 1896’da İtalya’nın San Remo kentinde öldü. Babası Immanuel Nobel (1801-1872), 1830’larda Çarlık Rus-yası’nda çeşitli madencilik işlerine girmiş, daha sonra St.Petersburg’da (bugünkü Leningrad), buharlı gemi, sualtı patlayıcıları gibi savaş malzemeleri üreten bir fabrika kurmuştu. Dokuz yaşındayken Rusya’ya, babasının yanına yerleşen Nobel, 1850-1851 yıllarında Paris’te kimya okudu. Dört yıl kadar da ABD’de, Deniz Kuvvetleri için savaş gemileri yapan İsveç asıllı ABD’li mucit John Ericsson’un (1803-1889) yanında çalıştıktan sonra St.Petersburg’a döndü ve babasının fabrikasında çalışmaya başladı. Ancak, Çarlık hükümetiyle anlaşması sona eren Immanuel Nobel’in işleri bozulmuş ve 1859’da iflas ederek İsveç’e dönmüştü.

Alfred Nobel de bir süre sonra ülkesine dönerek, Helenborg’da nitrogliserin üretimi üzerinde çalışan babasının araştırmalarına katıldı. Önce nitrogliserinin sanayi çapında üretimini gerçekleştirip, ardından fün-ye sistemini ve dinamiti bulunca işleri hızla gelişti ve 1865’te İsveç, Almanya ve Norveç’te, bir yıl sonra da ABD’de yeni fabrikalar kurdu. On yıl içinde, çeşitli Avrupa ve ABD kentlerinde on beş fabrikanın, Rusya’nın Bakü bölgesinde iki petrol yatağının ve milyarlık bir servetin sahibi oldu.

Sıvı patlayıcılar üzerindeki çalışmalarına St.Pe-tersburg’da, babasının yanında başlayan Nobel, İsveç’e döndükten sonra nitrogliserin üretimine girişti. Nitrogliserini 1847’de İtalyan kimyacı Ascanio Sob-rero (1812-1882), nitrik ve sülfürik asit karışımına gliserin yedirerek elde etmişti. Ancak, üretim sırasındaki tehlikelerin yanı sıra, güvenlikli bir patlatma sisteminin bulunmaması, darbe ve ısıya karşı aşırı duyarlı olan bu sıvı patlayıcının sanayi çapında üretimini engelliyordu. 1859-1861 yıllarında Imma-nuel Nobel, Sobrero’nun yönteminde bazı değişiklikler yaparak, büyük çapta nitrogliserin üretimine olanak veren oldukça basit bir teknik geliştirdi. Alfred Nobel de asıl patlamayı denetim altına alacak barut yüklü bir fünye yaptı. Gene de, tüm önlemlere karşın 1864’teki bir patlama Nobel’in kardeşi Emil Oskar ile birlikte beş kişinin ölümüne ve İsveç hükümetinin fabrikayı kapatmasına neden oldu. Çalışmalarını göl ortasındaki bir salda sürdüren Nobel, 1865’te cıva fülminat yüklü bakır bir kapsülden oluşan fünyeyi geliştirerek, nitrogliserinin güvenlikli olarak patlatılabilmesini sağladı. Patlayıcıların yapımında önemli bir adım olan bu buluş bazı değişikliklerle 1920’lere değin hemen hemen tüm patlayıcılarda kullanıldı.

İlgili Makaleler