Alexandre Millerand Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
MILLERAND, Alexandre (1859-1943)
Fransız siyaset ve devlet adamı. Bir süre Bağımsız Sosyalistler’in önderliğini yaptıktan sonra muhafazakâr olmuş, 1920-1924 arasında cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
Etienne Alexandre Millerand 10 Şubat 1859’da Paris’te doğdu, 7 Nisan 1943’te Versailles’da öldü. Babası kumaş satıcısıydı. Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra 1881’de Paris Barosu’na girdi. Aynı tarihte Clemanceau’nun yayımladığı radikal bir gazete olan La Justice’de (Adalet) çalışmaya başladı. 1885’te Saine’den radikal milletvekili seçilerek meclise girdi. Kısa bir süre sonra sosyalist görüşleri benimsedi. 1889 seçimleri öncesinde kurulan Bağımsız Sosyalist Federasyon’a katıldı. Seçimleri kazandıktan sonra mecliste sosyalist milletvekillerinin yanında yer aldı. Reformist görüşleri doğrultusunda küçük üretim araçlarının mülkiyetinin özel kesime bırakılarak yalnızca büyük üretim araçlarının devletleştirilmesini ve iktidarın seçimler yoluyla barışçı bir biçimde ele geçirilmesini savundu. 1893’te La petite republique (Küçük Cumhuriyet) adlı gazetenin yayın yönetmenliğini üstlendi ve bu görevini 1897’ye değin sürdürdü.
1899’da “Komün kasabı” olarak anılan general Gallifet’nin de yer aldığı Waldeck-Rousseau hükümetinde ticaret ve sanayi bakanlığını üstlenmesi, Fransız sosyalist hareketinin, burjuva hükümetlerine katılmayı reddeden Marxist kanadıyla reformist kanadı arasındaki görüş ayrılıklarını derinleştirdi ve hareketin 1901-1902 yıllarında ikiye bölünmesinde etkili oldu.
Fransa’daki tüm sosyalist grupların 1905’te Jau-res önderliğindeki Sosyalist Parti’de birleşmelerinden sonra Sosyalistler’den ayrıldı. 1909-1910 yıllarında Briand hükümetinde kamu işleri bakanlığı yaptı. Bu görevi sırasında 1910’daki büyük demiryolu grevini ordu birliklerinin yardımıyla bastırması büyük tepkiye neden oldu. 1912-1913 ve 1914-1915 yıllarında Poincare ve Viviani hükümetlerinde savaş bakanlığı yaptı. 1918’de Ahlaki ve Siyasi Bilimler Akademisi’ne üye seçildi. Kasım 1919 seçimleri öncesinde Ulusal Blok adlı muhafazakâr partiler koalisyonunun önderi oldu. Ocak 1920’de Poincare tarafından hükümeti kurmakla görevlendirildi. Başbakanlığın yanı sıra dışişleri bakanlığını da üstlendiği hükümet, toplumsal huzursuzlukların büyük boyutlara ulaştığı bu dönemde grevleri önlemek için CGT’yi (Confederation General du Travail-Genel İşçi Konfederasyonu) kapatmaya kalkıştı.
Eylül 1920’de Ulusal Blok tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi. Anayasa değişikliği yoluyla cumhurbaşkanının gücünü artırmak ve parlamentoyu bir yasama ve denetim organı durumuna getirmek için çaba gösterdiyse de, bundan bir sonuç alamadı. Kendisine karşı Sollar Karteli adı altında birleşen Radikaller’in ve Sosyalistler’in Mayıs 1924 seçimlerinde çoğunluğu elde etmelerinden sonra istifa etmek zorunda kaldı. 1925’te Senato’ya seçildiyse de Jbu tarihten sonra bir daha önemli bir siyasi görev üstlenmedi.
• YAPITLAR (başlıca): Le socialisme reformiste frattçais, 1903, (“Reformist Transız Sosyalizmi”); Pour la defence nationale, 1913, (“Ulusal Savunma İçin”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi