Tarihi Şahsiyetler

Agostinho Neto Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

NETO, Agostinho (1922-1979)

Angolalı siyaset adamı. Bağımsızlık mücadelesinin önderlerindendir ve Angola’nın ilk devlet başkamdir.

17 Eylül 1922’de Angola’nın başkenti Luanda’ nm güneydoğusunda Bengo köyünde doğdu, 10 Eylül 1979’da Moskova’da öldü. Babası beyaz bir Metodist misyoner, annesi ise bir zenciydi. 1944-1947 arasında Angola’daki Portekiz sömürge yönetimine bağlı olarak memurluk yaptı. Az sayıda Angolalı aydının Angola kültürünü ortaya çıkarmak ve tanıtmak amacıyla 1948’de kurdukları Angola’yı Keşfedelim adlı derneğin çalışmalarına katıldı. Aynı yıl Luanda’da ilk şiir kitabının basılmasından sonra adını duyurdu. ABD Metodist Kilisesi’nden Portekiz’de tıp öğrenimi görmek için bir burs kazanarak Lizbon’a giden ve 1958’de tıp doktoru unvanını alan Neto, Portekiz’de kaldığı yıllarda Afrikalı öğrencilerin önderlerinden biri durumuna geldi ve faşist diktatör Antonio Salazar’a karşı yeraltı direnişine katıldı. Bu eylemleri nedeniyle birçok kez tutuklandı.

1959’da Angola’ya dönen Neto, 1960’ta Portekiz polisince tutuklandı, önce Cape Verde Adası’na, sonra da Lizbon’a sürüldü. Neto’nun tutuklanışının ardından bir gösteri düzenleyen MPLA (Movimento Popular de Libertaçâo de Angola-Angola Halk Kurtuluş Hareketi) yandaşlarının üzerine ateş açan Portekiz polisi 30 kişinin ölümüne, 300 kadarının da yaralanmasına neden oldu. 1956’da aralarında Neto’ nun da bulunduğu bir grup yurtsever aydın tarafından kurulmuş olan MPLA, Angola’nın bağımsızlığını amaçlıyordu ve 1960’ta 50.000’den fazla üyeye sahipti. MPLA 1961’de silahlı mücadele kararı alarak polis karakollarına ve garnizonlara saldırılar düzenlemeye başladı. Böylece 1975’e değin sürecek olan gerilla savaşı başladı; bu süre boyunca bağımsızlık yanlısı güçler, hava ve deniz kuvvetleriyle desteklenen büyük bir Portekiz ordusuyla savaştılar.

İlgili Makaleler