Vilfredo Pareto Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

PARETO, Vilfredo (1848-1923)

İtalyan, iktisatçı ve sosyolog. İktisadi genel denge kuramını tamamlayan “Pareto optimum” tanımıyla ve seçkinler kuramıyla tanınmıştır.

15 Temmuz 1848’de Paris’te doğdu, 20 Ağustos 1923’te Cenevre’de öldü. Öğrenimine, babasının sürgünde bulunduğu Fransa’da başladı. 1858’de çıkan bir aftan sonra, ailesiyle birlikte İtalya’ya döndü. 1869’da Torino’da Politeknik Enstitüsü’nü bitirdi. Yaklaşık yirmi yıl, Roma Demiryolu Şirketi’nde ve çeşitli işletmelerde mühendis olarak çalıştı. Floransa’ya yerleştikten sonra İtalyan iktisatçı Maffeo Pantaleoni (1857-1924) ile tanışması iktisada ilgi duymasına neden oldu. Walras’ın “saf iktisat” konusundaki görüşlerinden etkilenerek, iktisadi sorunları matematiksel yöntemlerle çözümlemeye çalıştığı makaleler yayımladı. 1891’de Walras ile tanıştı ve 1893’te Walras’dan boşalan Lozan Üniversitesi’ndeki Politik İktisat Kürsüsü’ne iktisat profesörü olarak atandı.

Pareto, 1896’da yayımladığı ilk kitabı Cours d’economie politique’te (“Politik İktisat Dersleri”) Walras’ı izleyerek, genel denge yaklaşımının iktisadi ve toplumsal olguların karşılıklı bağımlılığını kavramanın anahtarı olduğunu ileri sürdü. Statik denge yaklaşımının, dinamik dengeyi anlayabilmenin gerekli bir aşaması olduğunu savundu. Manuale d’econo-miapolitica’dz (“Politik İktisat Elkitabı”) genel denge kuramını geliştirerek yeni bir tüketici talebi kavramıoluşturdu. 1907’de öğretim üyeliğinden ayrılarak İsviçre’de Celigny kasabasına yerleşti. İktisadın bazı sorunları çözemediğini ve daha genel bir yaklaşım gerektiğini düşünerek sosyolojik araştırmalara yöneldi. Toplumlann tarihsel gelişimini, seçkinler arasındaki mücadelenin belirlediğini ileri sürdüğü Trattato di sociologia generale (“Genel Sosyoloji Tezi”) adlı dön ciltlik kitabını 1916’da yayımladı. Seçkinlerin üstünlüğüne ilişkin görüşleriyle faşist ideolojiyi etkileyen Pareto, ölümünden kısa bir süre önce senatör atandı.