Terenzio Mamiani Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MAMIANI, Terenzio (1799-1885)

İtalyan filozof ve devlet adamı. Kant felsefesinin İtalya’da yayılmasını sağlamış, İtalyan Felsefe Akademisi’ni kurmuştur.

29    Eylül 1799’da Pesaro’da doğdu, 22 Mayıs 1885’te Roma’da öldü. Roma Üniversitesi’nde hukuk, politika ve felsefe öğrenimi gördükten sonra, politikaya atıldı. İtalyan Birliği’nin kurulmasında, iç ayaklanmaların giderilmesinde etkili görevler üstlendi. 1831 ’de Bolonya geçici hükümetinde bakan oldu. Papa IX.Pius ve Avusturya ordularının baskısı üzerine Paris’e sığındı. Paris’te bulunduğu sürece, çalışmalarını politika ve felsefe olmak üzere iki doğrultuda sürdürdü. Halkın eğitilmesi ve yönetimde etkili olması görüşünü savunan yazılar yayımladı. Papa IX. Pius’un savaşı bırakması sonucu yeniden İtalya’ya döndü, ılımlı liberallerden oluşan bir partinin başına getirildi, 1848’de içişleri bakanlığına atandı, papanın karşı çıkışı üzerine Turin’e gitti. Papa kaçtıktan sonra yeniden göreve başlayıp sıra ile dışişleri, maliye ve içişleri bakanlıklarına atandı. 1860’ta eğitim bakanı, 1864’te senato üyesi seçildi. Bir süre Turin Üniversi-
tesi’nde felsefe profesörü olarak görev aldı.

Mamiani İtalyan felsefesine, Kant’ın görüşlerinden kaynaklanan bir içerik kazandırmaya çalışmış, özellikle yöntem sorunu üzerinde durmuştur. Onun felsefesi temelinde yöntem bulunan bir dizge niteliği taşır. Ona göre, felsefede bütün sorunların çözümüne uygulanabilecek, bir tümel yöntemin ya yenilik getirici, bulucu ya da öğretici olması gerekir. Yenilik getirici yöntemin temelini oluşturan da öğreticiliktir. Bu nedenle her iki türlü yöntem arasında bir bağlantı vardır. Öğretici yöntem düşünme yetisinin, birbiri ardınca dizilen, aşamalarını içerir. Bu aşamalar beş tanedir. Birincisi bilimin ilk basamağı, girişi niteliğindedir. Anlığı önyargıların baskısından, yanılmalardan korur. Bu aşama bir hazırlık dönemidir. İkinci aşama buluş, ortaya koyuş yeridir, bilim alanına giren ilk olumlu ilerlemeyi sağlar. Üçüncü aşamayı oluşturan tümevarım, olayları belli bir diziye göre düzenlemeye, aralarında birlik sağlamaya yarar. Dördüncüsü saptama aşamasıdır, yalın ve bileşik düşüncelerin uzlaşmasına çalışır, bileşimi gerçekleştirir. Burada tümel ve zorunlu ilkelere göre işleyen tasım geçerlidir. Son aşamada tine açıklık, seçiklik kazandırma işlemi gerçekleşir. Burada tin kendi kendini denetler, her yetinin sınırları ve içerikleri belirir. Bu beş bölümün birleşmesinden, bütün bilimlerde ve felsefede uygulanan, doğal yöntem oluşur.