Spinoza Kimdir, Hayatı, Felsefesi, Eserleri, Hakkında Bilgi

SPINOZA, Baruch (1632-1677)

Hollandalı filozof. Felsefe sorunlarının çözümünde geometriye dayanan bir yöntem uygulamış ve bütün düşüncelerini töz olarak nitelediği Tanrı kavramı üzerinde yoğunlaştırmıştır.

24 Kasım 1632’de Amsterdam’da doğdu, 21 Şubat 1677’de La Haye’de (Den Haag) öldü.l593’te İspanya’dan Hollanda’ya göç eden Yahudi bir ailedendi. Gerçek adı Baruch Beneditus de Spinoza’dır. Önce, doğduğu kentte, Yahudi topluluğunun özel okulunda İbrani dinine dayalı bir öğrenim gördü. Bir süre değişik konular üzerinde çalıştı. Sonra babasından Portekiz ve eski İspanyol dillerini, kendi kendine Almanca, Fransızca ve İtalyanca, daha sonra Latince öğrendi. Matematik, fizik, mekanik, kimya, tıp ve gökbilim konularında kapsamlı çalışmalara koyuldu. Eski Anadolu-Yunan filozoflarını okudu. Kendisine Latince öğreten hekimin önerisiyle Bacon, Descartes, Hobbes, Giordano Bruno gibi yeni düşünürleri tanıma olanağı buldu. Bunlar onun eski Yahudi inançlarından, Kabbala görüşünden uzaklaşmasına, bütün çalışmalarını matematik yönteme dayanan felsefe konusunda toplamasına yol açtı. Bu durum hahamları kızdırdı, Spinoza sorguya çekildi, düşüncelerini değiştirirse kendisine aylık verileceği, geçiminin sağlanacağı önerilerine karşı çıkınca Yahudi topluluğundan çıkarıldı.

Spinoza, bu olaydan sonra, yaşamının sonuna değin kaldığı La Haye kentine yerleşti. Her türlü yardım isteğini geri çevirerek, geçimini optik cam yapmakla sağlamayı yeğledi. Çalışmalarını yakından izleyen bir kaç tanıdığın isteği üzerine yayımladığı Tractatus Theologico-Politicus (“Tanrıbilim ve Politika Üstüne İnceleme”) adlı yapıtı tepkilere, ağır suçlamalara yol açınca yaşamı boyunca hiç kitap bastırmadı. Bütün yapıtları ölümünden sonra yayımlandı. Spinoza’nın özgün bir filozof olarak değeri 18.yy sonlarına doğru, özellikle Lessing ve Goethe’ nin çabalarıyla anlaşılmaya başlandı.