Şotoku Tayşi Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

ŞOTOKU TAYŞİ (573-621)

Japon prensi. Çin uygarlığının ülkesine girmesinde etkili olmuştur.

Kyoto’da doğdu, 2 Şubat 621’de aynı kentte öldü. Soga ailesinden imparator Yomei’nin ikinci oğludur. Çocukluğuna ilişkin olarak anlatılan öykülerle bağlantılı olarak çeşitli adlarla anılmıştır. Bunlar arasında saray ahırlarını gezmekte olan annesinin aniden doğum yapması nedeniyle “saray ahırı prensi”, çok zeki olması ve bir anda sekiz kişiyi birden tek bir sözcük bile kaçırmadan dinleyebilmesi nedeniyle “sekiz kulaklı prens” ve yeteneklerine hayran olan babasının ona Üst Saray olarak bilinen özel bir bölüm ayırmış olması nedeniyle de “Üst Sarayın Prensi” anlamına gelen adları vardır.

Şotoku’nun babasının 587’de ölümünden sonra kendi adaylarım imparator yapmak isteyen Soga ve Mononobe aileleri arasında kanlı bir mücadele başladı. Bu dönemde siyasi’, iktisadi ve askeri güç uji diye anılan kavimlerin elindeydi, imparatorun önemli bir siyasi etkisi yoktu. Ancak Japonya’da yaygın olarak benimsenen Şinto dinine göre imparatorun Güneş tanrıçası Amaterasu’nun soyundan geldiğine inanılmakta, bu nedenle de dinsel rolü daha fazla önem taşımaktaydı. Şotoku’nun teyzesi 592’de imparatoriçe Suiko adıyla tahta çıktı. 593’te veliaht ve naib ilan edilen Şotoku ise bu tarihten ölümüne değin Japonya’ nın gerçek yöneticisi oldu.

İlk iş olarak 5.yy’dan beri ilişkilerin kesik olduğu Çin’e elçiler gönderdi. Buddhacılık’m herkesçe benimsenmesini öğütledi. Çin’den ve Kore’den çok sayıda Buddhacı rahip Japonya’ya gelmeye başladı. Ayrıca heykeltıraşlar, sanatçılar ve zanaatkarlar da davet edildi ve birçok tapmak yaptırıldı, Horjuji tapmağı bunların en ünlülerinden biridir. Çin’e gidenlerin tanık oldukları ileri uygarlık düzeyi ve refahın nedeni olarak gösterilen Konfüçyüsçü öğreti de hızla yayıldı.

Çin’deki siyasi yapıdan da önemli ölçüde etkilenen Şotoku, saray görevlilerine on iki ayrı rütbe verdi. Bu rütbeler taktıkları şapkaların renklerine göre ayırt ediliyordu. Böylece bürokratik yapıda önemli bir değişiklik yapılmış oluyordu. Şotoku 6Q4’te ünlü 17 maddelik bildirisini hazırladı. Ona ait olduğu konusunda kuşkular bulunmakla birlikte Japonya’nın ilk anayasası olarak kabul edilen bu bildiride, çoğu Konfüçyüs’ün yapıtlarından derlenmiş ahlaki ve siyasi bazı ilkeler yer alıyordu. Buddhacılık en yüce inanç olarak tanımlanıyor, barış ve uyum içinde yaşamak övülüyordu. Bu bildirinin en önemli yanı ise vergi toplama hakkının derebeylerin değil, imparatorun olduğunun vurgulanmasıydı. Böylece merkezi otoritenin güçlendirilmesi yolunda bir adım atılması isteniyordu. Bu belgede öğütlenenler Şotoku’nun imparator olmaması nedeniyle uygulamaya geçirilmemişse de gündeme getirdiği düşünceler açısından önem taşımaktadır.

Şotoku ayrıca Çin takviminin Japonya’da benimsenmesini sağlamış, toprağı daha verimli hale getirmek ve köylülerin durumunu düzeltmek için sulama ve benzeri projeler üzerine çalışmıştır. Yine Çin’den esinlenerek Japon kronolojilerini derlemiş ve Japonya’daki ilk tarih kitabını hazırlamıştır. Ölümünden sonra Buddha dininin azizleri arasına alınmıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi