Roy Forbes Harrod Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HARROD, Roy Forbes (1900-1978)

İngiliz, iktisatçı. Kendi adıyla anılan bir büyüme modeli kurmuştur.

13 Şubat 1900’de Norfolk’ta doğdu, 8 Mart 1978’de öldü. Westminister’da ve New College’da felsefe ve çağdaş tarih, King’s College’da iktisat öğrenimi gördü. 1922’de Oxford Üniversitesi’ne bağlı Christ Church’de okutmanlığa başladı, 1952’de aynı üniversiteye bağlı Nuffield College’a uluslararası iktisat dalında öğretim üyesi olarak atandı ve 1967’de emekli oluncaya dek bu görevini sürdürdü. II. Dünya Savaşı sırasında Başbakan Winston Churchill’in özel istatistik ekibinde görev aldı. 1945-1961 arasında Ecorıomic Joumal’m editörlüğünü yaptı.

Katkıda bulunduğu araştırma alanları eksik rekabet, uluslararası ticaret kuramı, özellikle dinamik iktisadi sorunlar ve iktisadi büyümedir. Ünlü iktisatçı Keynes başyapıtı sayılan kitabını 1924 dünya bunalımı sırasında makinelerin atıl kaldığı ve işsizliğin hüküm sürdüğü bir ortamda yazmıştı. Böyle bir durumda, ekonomide işsizliğe yol açan nedenlerin ve kaynakların tam kullanımını sağlayacak iktisat politikasının belirlenmesi dinamik çözümlemeyi gerektirmiyordu. Harrod, Keynes’in geliştirdiği kavramlar ve model yardımıyla, sermaye varlığının zaman içinde sürekli olarak tam kullanımını sağlayacak iktisadi büyüme haddinin ne olması gerektiğini araştırdı. Bu basit, tek kesimli modelin zaman boyutu vardı, bu nedenle de dinamik bir modeldi. Bu modelde yatırım, toplam talebin bir öğesi olduğu kadar, sermaye birikimine ve üretim kapasitesi artışına yol açıcı etkisiyle de ele alınıyor, ve bu iki etki arasında denge sağlanmaya çalışılıyordu. Harrod’un 1939’da Economic Journal’da bu kuramı açıklayan makalesi pek dikkati çekmedi. 1946’da E.Domar, bu makaleden habersiz, farklı bir yaklaşımla benzer sonuçlara varınca, bu iktisadi büyüme kuramı Harrod-Domar modei olarak anılmaya başlandı.

Harrod’un çözümlemesinde, ekonominin gelir düzeyinde gerçekleşmesi beklenen değişmelerin yatırım miktarı (ve böylece cari gelir düzeyi) üstündeki etkisi vurgulanır. Bu çözümleme, üreticilerin, ekonomide gelir düzeyinin yükselmesini bekledikleri zaman, satabileceklerini düşündükleri ek ürün miktarlarını üretmek için yatırım harcamalarına girişecekleri varsayımına dayanır. Harrod üreticilerin gelirin düzeyinde gelecek dönemde belli bir artış ümit etmeleri halinde, şimdiki dönemde tasarrufları tam telafi edecek kadar yatırım harcaması yapacaklarını, ve bu harcamanın da gelirde ümit edilen artışı sağlayacağı noktasına dikkati çekmiştir. Harrod, “gerekli büyüme haddi” terimini (=Gw), sermaye teçhizatının tam kullanımının sürdürülmesi için, ümit edilmesi gereken gelir artış haddi için kullanmakta ve bu artış haddini hesaplamak için Gw=s/v formülünden faydalanmaktadır. Burada s, tasarrufların gelire oranım, v ise sermaye/ürün oranını göstermektedir. Bir ekonomide s=0.3, v=3 ise Gw=0.3/3=0.1 olacaktır.

Modelin önemli bir öğesi, gelirin beklenen büyüme haddidir (=Ye). Ekonominin dengede olması için Gw=Ye eşitliğinin gerçekleşmesi gerekir. Ye, Gw’den farklı değerler alıyorsa, cari gelir, gerekli büyüme haddinin çizeceği çizgiden sapmalar gösterir. Ye> Gw durumunda kümülatif şekilde artan üretim kapasitesi yetersizliği, Ye< Gw durumunda kümülatif şekilde artan atıl kapasite bulunacaktır. Harrod’a göre, dengeyi sağlayacak sürekli büyüme mümkündür, fakat bu dengenin sürdürülmesi olasılığı çok küçüktür. Bu model bazı zayıf varsayımlara dayanmaktadır. Nitekim, gelirdeki artışa karşın tasarruf eğilimi, sermaye birikimine karşın sermaye/ürün oranı sabit varsayılmıştır. Ekonominin üretim kapasitesindeki değişmeler yalnız sermayeye atfedilmiştir. Benzer şekilde nisbi fiyatların, kullanılan faktör oranları üzerindeki etkisi göz önüne alınmamıştır. Bununla birlikte, birçok azgelişmiş ülkenin, makro planlarında, saptanan büyüme haddini gerçekleştirmek için gerekli tasarruf oranı Harrod modelinden faydalanılarak bulunmaktadır. •    YAPITLAR (başlıca): Trade Cycle, 1936, (“Konjonktür Dalgalanması”); Toıvards a Dynamic Economics, 1948, (“Dinamik Bir iktisada Doğru”); The Life of John Maynard Keynes, 1951, (“John Maynard Keynes’in Yaşamı”); A Supplement to Dynamic Theory, 1952, (“Dinamik Kurama Bir Ek”); Policy Against Inflation, 1958, (“Enflasyona Karşı Politika”); Second Essay in Dynamic Theory, 1961, (“Dinamik Kuram Konusunda İkinci Deneme”); Economic Dynamics, 1973, (“iktisadi Dinamik”). Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi