Dünya Edebiyatı

Oratoryo Nedir, Ünlü Oratoryo Örnekleri, Hakkında Bilgi

Oratoryo

Oratoryo, uzun bir metin üzerine, ses solistleri, koro ve orkestra için yazılmış bir müziktir. Bir sahne düzeni olmadan ve kostümsüz söylenir. Sözler genellikle kutsal kitaplardan ya da dinsel metinlerden alındığı gibi, din dışı da olabilir. Orkestranın görevi eşlik olmakla birlikte, açılış müziği ya da ara müzikleri de orkestraya verilebilir. Oratoryoda solo, ansambl ya da koro ayrımları operadaki gibidir, ancak konuyu söz ya da sesle anlatan bir anlatıcı da bulunabilir, ilk oratoryo Emilio de Cavalieri’nin* La rappresentazione di anima e di corpo’sudur (Ruhun ve Bedenin Betimlenmesi). ilk önemli oratoryo bestecisi ise Carissimi’dir (1605-1674). Onu Almanya’da H.Schütz*, Fransa’da M-A. Carpantier (1645-1704) izlerler. Daha sonraki dönemde en büyük oratoryo bestecisi Handel’dir. J.S.Bach’ın* Weinachtsoratorium’u (Noel Oratoryosu) tam anlamıyla bir oratoryo değilse de, Isa’nın son günlerini anlatan Johannes Passion ile Matthâus Passion’u bir anlamda oratoryo sayılırlar.Handel etkilerinden yola çıkan Haydn ’in * Die Schöpfung (Yaratılış) ve Die Jahresze-iten (Mevsimler) oratoryoları Klasik dönemde bu alanda en dikketi çeken yapıtlardır. Daha sonra Beethoven* Christus am Ölberg (Isa Zeytin Dağında), Mendelssohn* Elias ve Paulus, Schumann* Faustszenen (Faust Sahneleri), Berlioz* L’enfance du Christ (Isa’nın Çocukluğu) ve Liszt* Heilige Elisabeth (Azize Elisabetb) gibi oratoryolar yazmışlardır.

20. yy’da bu alanda Das Unaufhörliche ile Hindemith* König David (Kral Davud) ile Honegger,* Belshazzar’s Feast (Belshazzar’m Şöleni) ile Williatn Tumer Walton (1902) sayılabilir. Sahnesiz oratoryoya eski dinsel oyunların sahne düzenini ve kostümlerini getirmek isteyen Debussy % ayrıca Honegger ve Stravinski* bu türü eski yapısına döndürmüşlerdir.

Türk bestecileri arasında bugüne değin oratoryo yazanlar Yunus Emre Oratoryosu ile A.Adrıan Soygun* Atatürk Oratoryosu ile de Nevit Kodallı’dır*.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler