Mihail Kutuzov Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

KUTUZOV, Mihail (1745-1813)

Rus, asker. 1812’de Rusya’yı işgal eden I.Napoleon ordularını yenilgiye uğratmıştır.

Mihail Illaryonoviç Golinişçev Kutuzov 16 Eylül 1745’te St.Petersburg’da doğdu, 28 Nisan 1813’te Silezya’da Bunzlau’da öldü. Babası generaldi. 12 yaşında askeri okula girdi. 14 yaşında onbaşı rütbesiyle orduya katıldıktan 2 yıl sonra asteğmenliğe yükseldi. İlk savaş deneyimlerini çariçe II.Katerina döneminde 1764-1769 arasında Polonya’ da katıldığı savaşlarda kazandı. 1770-1774 arasında Osmanlı Devleti ile yapılan savaşlara katıldı. 1774-1780 arasında Kırım’da ünlü Rus generali Aleksandr Suvorov’un komutası altında görev yaptı. Strateji ve taktik konularında ondan birçok şey öğrendi. 1784’te tuğgeneral oldu. 1787-1792 arasındaki ikinci Osmanlı-Rus Savaşı sırasında 1790’da İsmail Kalesi’ni ele geçirdi.

1793’te II.Katerina tarafından İstanbul’a büyükelçi olarak atanan Kutuzov, daha sonraki yıllarda Almanya büyükelçiliği, Finlandiya valiliği ve St.Pe-tersburg askeri valiliği görevlerinde bulundu. Askeri ve idari alanlardaki bilgi ve deneyimiyle ordu içinde saygınlık kazandı.1801 ’de tahta çıkanıÇar I.Aleksandr kendisinden hoşlanmadığından 1802’de görevinden ayrılarak malikânesine çekildi. Ancak 1805’te Rusya,

I.Napoleon’a karşı oluşturulan Üçüncü Koalisyon’a katılınca çar tarafından yeniden göreve çağrıldı. 11 Kasım 1805’te Dürrenstein’de Fransız güçlerini yenilgiye uğrattı. 2 Aralık 1805’te, çarın baskısı sonucu katıldığı Austerlitz Savaşı’nda I.Napoleon tarafından yenilgiye uğratıldı. Bunun üzerine görevinden alındı. 1806’da Kiev, 1809’da da Vilnius askeri kumandanlığına atandı. Osmanlı Devleti ile 1806’dan beri süregelen savaşı bitirmek isteyen çar tarafından 1811’de Moldavya’daki Rus kuvvetlerinin komutanlığına getirildi. Osmanlı güçlerini yenilgiye uğratan Kutuzov’ un 28 Mayıs 1812’de Osmanlılar’la imzaladığı Bükreş Antlaşması ile Rusya Besarabya’yı topraklarına ekledi. Kutuzov bu başarısından dolayı kont unvanını elde etti.

24    Haziran 1812’de I.Napoleon Rusya Seferi’ni başlattı. Napoleon ordularının Moskova’ya yaklaşması üzerine, Kutuzov 9 Ağustos 1812’de Moskova’ yı savunmak göreviyle Rus orduları başkomutanlığı-
na atandı ve ertesi gün prens unvanını aldı. Kutuzov başlangıçta Fransız ordusuyla toptan bir karşılaşmadan kaçındı. Küçük saldırılarla düşman güçlerini yıpratarak geri çekilmeyi sürdürdü. Sonunda Moskova yakınlarında Borodino’da Fransız ordusuyla savaşmaya karar verdi. 7 Eylül 1812’de yapılan savaşta her iki taraf da ağır kayıplar verdiler. Napoleon’un kazandığını öne sürdüğü bu savaş Fransız ordusunu önemli ölçüde zayıf düşürmüştü. Kutuzov Moskova’ yı Napoleon’a terkederek kentin güneyine çekildi. Napoleon, çarın kendisinden talep edeceğini umduğu barış görüşmesinin gerçekleşmemesi ve kışın yaklaşması nedeniyle Ekim’de Moskova’yı terketti. Mareşal Kutuzov geri çekilmekte olan Fransız ordusunu izledi. Maloyaroslavets’teki savaştan sonra Smolensk yönünde geri çekilen Fransız ordusu açlık, soğuk ve Rus asker ve köylülerinin saldırıları sonucu dağılmaya başlayarak, yanıp yıkılmış bölgelerden geçerek geri çekilmeyi sürdürdü. 1812 sonunda Fransız ordusundan sağ kalabilenlerin çok küçük bir bölümü Rusya’yı terketti. Kutuzov Fransız ordusunu izleyerek 1813’te Polonya ve Almanya’ya girdi ancak aynı yıl sağlık durumunun kötüleşmesi sonucu öldü. 1942’de SSCB, onun anısına Kutuzov Nişanı’nı oluşturdu.

•    KAYNAKLAR: M.Bragin, Field Marshal Kutuzov: A Short Biography, 1944.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi