Malik b. Şerahil Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi -Sahabi-

Mâlik b. Şerâhîl b. Amr el-Hemdânî el-Havlânî (ö. 85/704) Mısır kadısı, sahâbî.

İbn Hacerel-Askalâni’nin. Hz. Peygam­ber dönemine yetişip ondan hadis duy­ması imkânı bulunduğu halde kendisin­den rivayet nakledilmeyenler arasında zikrettiği Mâlik b. Şerâhîl, Havlan kabile­sinin müttefiki (halîfi) olup Havlânî nisbesi bununla ilgilidir. Hz. Ömer’in meclisinde hazır bulundu ve Amr b. Âs ile Mısır’ın fethine katıldı; fetihten sonra kendisine bir arazi tahsis edilerek buraya yerleşti.

Mısır Valisi Abdülazîz b. Mervân’ın say­gı gösterdiği Mâlik b. Şerâhîl, Mekke’de halifeliğini ilân eden Abdullah b. Zübeyr’e karşı savaşmak için Halife Abdülmelik b. Mervân’ın Haccâc b. Yûsuf es-Sekafî ku­mandasında sevkettiği orduya katılmak üzere, 72 (691) yılında Abdülazîz b. Mer­vân’ın Mısır’dan denizyoluyla gönderdiği 3000 kişilik birliğin kumandanlığına ge­tirildi. Abdullah b. Zübeyr’i öldüren Abdurrahman b. Yuhannes (Bahnes) et-Tücîbî’nin Mısır’dan gelen bu birlikten olma­sı, halifenin hem bu askere hem de birli­ğin Kumandanı olan MâliK ü. Şerâhîl’e özel ilgi göstermesine yol açtı ve Mâlik b. Şerâhîl için bir malikâne ile bir mescid yaptırılmasını emretti. Fustat’ta Havlan denilen yerde Haccâc tarafından inşa et­tirilen bu mescid Mescidü Mâlik ve Mes-cidü’l-Edîm diye bilinmektedir. Abdüla­zîz b. Mervân kendisine her yıl hediye ola­rak elbiseler gönderdiği gibi Haccâc b. Yûsuf da 3000 dirhem yollardı.

Süyûtî’nin müctehid imamlardan say­dığı Mâlik b. Şerâhîl, Haccâc tarafından tayin edildiği Mısır kadılığı ve vaizliği gö­revini Muharrem 83ten (Şubat 702) Safer 84’e (Mart 703) kadar toplam on üç ay sürdürdü ve Abdülazîz b. Mervân’ın tale­bi üzerine bir müddet imamlık vazifesini üstlendi.

TDV İslâm Ansiklopedisi