John Abercrombie (filozof-fizikçi) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ABERCROMBIE, John (1780-1844)

İskoç düşünür ve fizyoloji bilgini. İskoçya Okulu’nun ruh konusundaki kuramının fizyolojiye uygunluğunu kanıtlamaya çalışmıştır.

Aberdeen’de doğdu, Edinburgh’da öldü. Babasının Anglikan papazı olması nedeniyle, bütün yaşamını etkileyen, sıkı bir din eğitimi gördü. 1803’te doktor oldu. Fizyoloji alanında yaptığı geniş kapsamlı çalışmalar ve incelemelerle büyük bir üne kavuştu.

Abercrombie fizyoloji ve ruhbilimden kaynaklanan felsefe sorunlarına büyük bir ilgi duydu. Felsefe sorunlarıyla fizyoloji konulan arasında, insan varlığına ilişkin önemli bağıntılar bulunduğunu ileri sürdü. Kuramsal bilgilerin yaşama uygulanmasını sağlamak amacıyla açtığı poliklinikte öğrencilerinin felsefe sorunlarına fizyoloji olgularıyla yaklaşmalarını önerdi. Sinir odakları ve sindirim yolları patolojisi konusundaki yazılarında ruhbilim sorunlarının çözümü için fizyoloji yöntemlerinin uygulanması gereğini savundu. Reid ve Dugald Stewart’ın savundukları felsefenin temel konusu olan ruhun incelenmesi sorununa ancak fizyolojiyle bağlantı kurularak çözüm aranabileceği görüşünü ortaya attı. Bu amaçla fizyoloji ve zihin yetileri üzerinde uzun süren çalışmalara koyuldu. Inquiries Concerning thelntellectual Power and the Investigatiâns of the Truth adlı yapıtında psikoloji sorunlarını yalın bir dille ve özlü bir biçimde anlattı.

Ona göre felsefeyle ilgili görüşlerin kaynağı, din ve ahlak sorunlarının bilimsel ilkelere dayanılarak çözümlenmesinde aranmalıdır. Felsefenin görevi dinden kaynaklanan inançlarla ahlak kurallarının uzlaştı-rılmasıdır. Ruhla madde arasındaki bağlantının araştırılmasında dinin öngördüğü inanç verilerinden yararlanma gereği vardır. Bu nedenle, inançların ışığı altında uygulama alanına konacak bir ahlak yöntemi daha yararlı olur. Ruhbilimle fizyoloji özdeş yöntemle çalışarak sorunlara çözüm bulabilir.

•    YAPITLAR: Inquiries Concerning the Intellcctual Po-îver and the Investigations of the Truth, 1830, (“Gerçek ve Zihin Yetileri Üzerine İncelemeler”); The Philosophy of the Moral Feeling, 1833, (“Ahlak Duygusunun Felsefesi”); Pathological and Pratıcal Research on Diseases of the Brain, 1826, (“Beyin Hastalıkları Konusunda Patolojik ve Uygulamalı Araştırmalar”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi