İlteriş Kağan Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

İLTERİŞ KAĞAN ( ? – 693) Göktürk kağanı. Göktürk Devleti’ni yeniden kurmuştur.

Doğum yılı ve yeri bilinmemektedir. Ötüken’de öldü. Göktürk kağanı Bilge Kağan ve Göktürk kahramanı Kültiğin’in babasıdır.

630’daki Çin saldırısı ile yıkılan ve Çin İmparatorluğu’nun egemenliğini kabul eden Doğu Göktürk Kağanlığı’nı yeniden bağımsız duruma getirmek için çalışmalar yapmaya başladı. 681’de kendisine katılan ve sonradan veziri olan Tonyukuk ile birlikte asker toplamaya başladı. Çinliler’e karşı yapılan çarpışmaları kazandı ve yeniden güçlü bir yönetim kurmayı başardı. 630’dan önce Göktürk Kağanlığı’na bağlı olan Dokuz-oğuz, Otuz-tatar, Kırgız gibi Türk soyundan gelen kabileleri yeniden devlete bağladı. Kıtay-lar ve Tatabılar üzerine de seferler yapıldı. 682 ve 683’te Çin’e büyük akınlar düzenleyerek birçok ganimet ele geçirdi. 684 ve 685’teki akınlarda düzenli Çin ordusu Göktürk ordusuna karşı koymak istediyse de her iki akında da yenilgiye uğradı. 686’da karşı saldırıya geçen Çinliler geri çekilen İlteriş Kağan’a karşı başarı kazanamadılar. İlteriş Kağan, 690’da Batı Göktürk ülkesine bir sefer düzenleyerek bazı toprakları egemenliği altına aldı.

Çinliler’e karşı bağımsızlık savaşının önderliğini yapan İlteriş Kağan, bağımsız ve güçlü bir devlet örgütü kurmuştur. Bazı tarihçiler İlteriş Kağan’ın kurduğu devleti kendi adıyla adlandırmakta ve ayrı bir devlet olarak görmektedirler.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi