Türk Edebiyatı

İbtidaname – Bahaeddin Sultan Veled Konusu, İçeriği

Bahaeddin Sultan Veled’in 25450 beyitlik üç ayrı ciltten oluşan mesnevilerine “Mesneviyât-ı Velediye” denilir. Bunların birincisi olan İbtidâname Hicri 690=Miladi 1291’de yazılmıştır. Ve fâilâtün mefâilün fâîlün veznindedir. Her birinin başın­da kısa veya uzunca mensur bir kısım bulunan 163 parça manzum kısımdan oluşan bu eser Türkçe 80 beyti ile birlikte çeşitli yazmalara göre 9 bin ile 10 bin beyit civarındadır. Sultan Veled’in eserlerinin bir çoğunda bulunan çeşitli sayılardaki bu beyitler Oğuz lehçesiyle yazılmış ilk şiirler oldukları için Türk dili açısından değerli belge niteliği taşırlar. Sultan Veled, bu mesnevide, Mevlânâ ve onun birlikte yaşadığı ve arkadaşı olanların, Seyyid Burhaneddin Muhakkik Tirmizi, Şemseddin Tebrizî, Salâhaddin Zerkûbî ve Şeyh Kerimüddin Begtimur gibi, büyüklerin hal tercümelerini (biyografilerini) anlatmıştır: Eserin edebi değeri büyük olmakla beraber Mevlânâ ve etrafındakiler hakkında müracaat edilecek güvenilir ve önemli bir kaynak olmak bakımından bilhassa, değerlidir. Eflâkî ve Risâle-i Sipehsâlâr sahibi Feridun Ahmed eserlerini yazarken İbtidanâme’den çok faydalanmışlardır.

Sultan Veled’în diğer Eserleri:
• Divan, (1267-1291), • Rebabnâme, (1300), • İntihanâme, (1303-1312), • Maarif, (1301-1303).

İlgili Makaleler