Edebi Şahsiyetler

Ratip Aşir Acudoğu Kimdir, Kısaca Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ACUDOĞU, Ratip Aşir (1897/98-1958)

Türk heykelci. Cumhuriyet döneminin klasik anlayışta yapıtlar veren ilk sanatçılanndandır.

İstanbul’da doğdu. Kimi kaynaklarda soyadı Acuğdoğ, Acuğdoğu ya da Acıdoğu olarak belirtilmekte, ölüm tarihi de 1957 olarak gösterilmektedir.

Ortaöğrenimini tamamladıktan sonra, I. Dünya Savaşı başladığından, askere alındı. 1918’de Sanayii Nefise Mektebi Alisi Heykel Şubesi’ne girdi. İhsan Özsoy’ un öğrencisi oldu. 1920’de Almanya’ya giderek Münih Güzel Sanatlar Akademisi’nde Prof. Blecher’le çalışmaya başladı. İki yıl kadar sonra, Maillol’dan ders almak düşüncesiyle Paris’e geçti. Maillol ders vermediğinden, özel bir atölyede kendi çalışmalarını sürdürdü. Yine de, bu dönemde Maillol ve Bourdelle’ den bir hayli etkilendi.

1925’te Türkiye’ye döndü. Avrupa’da öğrenim görmek için aldığı bursla yeniden Paris’e gitti. Cumhuriyet döneminde Avrupa’ya gönderilen ilk heykelci oldu. Natüralist anlayışta klasik eğitim veren Julian Akademisi’nde Bourchard ve Landowski’yle çalıştı. Ancak, Maillol ve Bourdelle’in çalışmalarını izlemekten geri durmadı; sık sık atölyelerine giderek fikir almaya çaba gösterdi. 1928’de Türkiye’ye döndükten sonra Edirne ve İstanbul’da çeşitli liselerde resim öğretmenliği yaptı.

Acudoğu, zaman zaman yoğun ve verimli bir çabayla ürünler ortaya koymuş, buna karşılık, çalışmalarına uzun süre ara verdiği dönemler de olmuştur. Bu yüzden, yapıtları fazla değildir. Acudoğu’nun üslubu, özellikle anıtlarında belirginleşir. Sanatçı bu yapıtlarında, Maillol’un figürleri asli, kütlesel öğelerine indirgeyen üslubu ile klasik tarzın biçim anlayışını birleştirmeye çalışmıştır. Uzun ve titiz bir çalışmayla yaptığı heykellerinde taş, kil ve çamur kullandı. İnsan vücudunun temel özelliklerini yakalayıp yorumlayarak, güçlülük, sağlamlık ve uyumluluk duygusu uyandırmaya çalıştı. Onun bu eğilimi, Cumhuriyet’in ilk yıllarında yetişen birçok sanatçıda görüldüğü gibi, özellikle anıtçılığa yönelik çabasını tamamlayıcı olmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Fahriye Yen Başı (Resim ve Heykel Müzesi); Kubilay Anttı (Menemen); Atatürk Heykeli (Bolu); Atatürk Anıtı (Ankara Ziraat Fakültesi); İnönü Anıtı (Erzincan).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler