Tarihi Şahsiyetler

Harun Reşid (Abbasi halifesi) Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

HARUN REŞİD (763-809)

Abbasi halifesi. Zamanında devlet en parlak dönemini yaşamıştır.

20 Mart 763’te Rey’de (bugün İran’da) doğdu. Bazı kaynaklar doğum tarihini 15 Şubat 766 olarak da verir. 24 Mart 809’da Tus’ta (bugün İran’da) öldü. Babası Mehdi, Abbasi Halifesi Mansur’un oğluydu. Taberistan valisinin ayaklanmasını bastırmak amacıyla İran’a gönderilen Mehdi, valinin dağıtılan hareminden kendisi için iki cariye aldı. Bunlardan biri olan Hayzuran’dan Musa ve Harun adlarında iki oğlu oldu. Harun’un doğduğu hafta Abbasi yönetiminde etkin bir aile olan Bermekiler’den Yahya Bermeki’nin de Fazl adında bir oğlu oldu. İki aile arasındaki geleneksel yakınlıktan dolayı, Harun ile Fazl sütkardeş yapıldı. Mehdi 769’da Bağdat’a döndü ve 775’te halife oldu. Aynı yıl cariye Hayzuran’ı önce azat edip sonra da evlendi.

Küçük yaştan başlayarak askeri konularda eğitilen Harun babası tarafından 780’de Bizans içlerine yapılacak olan bir yaz akınmın başına getirildi. Gerçekte komut Yahya Bermeki’deydi. Abbasi ordusu başarılı bir seferden sonra Bağdat’a döndü. Harun, Azerbaycan ve Doğu Anadolu valiliğine getirildi. Yahya Bermeki ise hocası ve danışmanı durumundaydı. 782’de yine Harun’un komutasında Bizans’a yeni bir akın düzenlendi. Boğaziçi kıyılarına kadar ilerleyen Harun’a Bizans İmparatoriçesi İrene, yılda 90.000 altın dinar vergi vermeyi kabul edince, Bağdat’a döndü. Bu başarıları üzerine kendisine er-Reşid (doğru, adil) sanı verildi.

İlgili Makaleler