Guarino Guarini Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GUARINI, Guarino (1624-1683)

İtalyan, mimar, filozof, rahip ve matematikçi. İtalya Baroku’nun en önemli mimarlarındandır.

17    Ocak 1624’te Modena’da doğdu, 6 Mart 1683’te Milano’da öldü. 1639’da rahip olarak Roma’ ya gitti, orada Bernini ve Borromini’nin yapıtlarını inceledi. Daha sonra Modena, Messina ve Paris’te felsefe öğretmenliği yaptı. Paris’te bulunduğu sırada Fransız klasizmini tamdı. 1662-1665 arasında Paris’te Ste-Anne-la-Royale Kilisesi’ni gerçekleştirdi. 1666’da Torino’ya yerleşti ve yaşamını bundan sonra orada geçirdi. 1679’da Torino’daki Theatin Mezhebi’nin manastırının başrahipliğine getirildi.

Guarini, Toriııo başta olmak üzere İtalya’nın çeşitli kentlerinde kilise ve saraylar yapmış, mimarlık, astronomi ve matematik alanlarında kitaplar yazmıştır. 1679’da yaptığı Carignano Sarayı, dalgalı ön yüzü, oval planlı ana salonundaki çift kubbesi ve çift kollu görkemli merdiveniyle Borromini’nin San Carlo aile Quattro Fontane Kilisesi’ni çağrıştırır.

Guarini’nin kiliselerinde de Borromini’nin etkileri görülür. Ancak yaptığı kubbelerde, matematik ve geometri bilgisine de dayanarak, o güne değin görülmemiş düzenlemelere yer vermiştir. 1667’de yapımına başladığı San Sindone Şapeli’nin kubbesini kemer sıralarıyla oluşturmuş, her sırada bir çift sıraya göre açıklıkları daha küçülen basık kemerleri, şaşırtmalı biçimde üst üste getirerek, bunların sonsuza doğru uzaklaştığı duygusunu yaratmıştır. Dantele benzeyen bu kemer örgüsünün arasında bırakılmış saydam yüzeylerden süzülen ışık, yukarıya doğru sivrileşen kubbedeki görsel sınırsızlığı daha da belirginleştirir. Guarini’nin 1668-1687 arasında yaptığı San Lorenzo Kilisesi ise, merkezi planlı yapılarının en başarılısıdır. Bu yapıda değişik işlevli mekânları hiçbir kurala uymaksızın yan yana getirmiş, içiçe geçen hacimlerle son derece karışık, ama etkileyici düzenlemeler yapmıştır. Yapıda Arap etkisindeki İspanyol mimarlığının izleri de görülür. Şimdi varolmayan Lizbon’daki Santa Maria da Divina Providencia da Guarini’nin yapısı olarak bilinmektedir. Ancak onun İspanya ve Portekiz’e gittiğini gösteren kesin bir bilgi yoktur.

Guarini, yapılarıyla olduğu kadar, ölümünden sonra yayımlanan ve yaptığı çeşitli tasarımların bakır oyma gravürlerinin yer aldığı Architettura çivile adlı kitabıyla Orta Avrupa, özellikle de Bohemya ve Avusturya mimarlığım etkilemiştir.

•    YAPITLAR (başlıca): Yapı : Ste-Anne-la-Royale Kilisesi, 1662-1665, Paris, 1823’te yıkıldı; San Sindone Şapeli, 1667-1690, Torino Katedrali; San Lorenzo Kilisesi, 1668-1687, Torino; San Filippo Yeni Kilisesi, 1675, Torino, 1714’te çöktü; Heilige Maria von Altötting Kilisesi, 1679, Prag, günümüze kalmamıştır; Carignamo Sarayı, 1679-1683, Torino; Santa Maria da Divinia Providencia, Lizbon, 1775’te yıkıldı. Kitap: Architettura çivile, (ö.s.), 1737, (“Sivil Mimarlık”).

•    KAYNAKLAR: A.E.Brinckmann, Von Guarirco Guarini bis Balthasar Neumann, 1932.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi