Friedrich Bouterwek Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BOUTERWEK, Friedrich (1766-1828)

Alman filozof ve eleştirmen. Önce idealist öğretiyi benimsemiş, sonra aşırı bir mistisizme kapılmıştır.

Hannover yakınlarında Oker’da doğdu. Göttin gen’de öldü. Göttingen’de hukuk okudu, sonra felsefeye ilgi duydu;çalışmalarını bu konuda yoğunlaştırdı. 1797’de Göttingen Üniversitesi’ne öğretim üyesi olarak atandı ve yaşamının sonuna dek bu görevde kaldı.

Önce Kant’m idealist felsefesini benimseyen Bouterwek, daha sonra çözümsel (analitik) yöntemi kullanmasından dolayı, onu eleştirdi. Kant öğretisinin biçimselciliğine karşı çıktı, varsayımsal (hipotetik) sonuçlar elde etmek için Kant mantığının yetersizliğini ileri sürdü. Gerçeğin düşüncelerin biçimlenmesi olduğu görüşünü ortaya attı. Daha sonra F.H. Jacobi’ nin görüşlerine yaklaşan bir gerçekçiliği benimsedi. Felsefenin işlediği gerçeğin, sonsuz varlığın içinde bulunan, insanların tek gerçekliğine dayandığını savundu. Jacobi gibi o da 17. yy Alman felsefesinin ve özellikle Spinoza’mn aşırı usçuluğuna karşı çıktı. Onların ileri sürdüğü duyu verileri ile Tanrı kavı aminin güvenilirliği ve uyuşmazlığı görüşünü de yadsıdı.

Bouterwek’e göre insanın bağlanabileceği temel konu, salt diye nitelenen, varlıktır. Kaynağı düşünmeden, salt olana ulaşmak olanaksızdır. Varlık, bütün düşünceyle bağlantılı olduğundan, düşüncenin ürünü değildir. Kişide varlığı kavramaya yarayan bir “bilme yetisi” vardır. Duygunun temelinde bulunan varlığı-kavrayan da bu “bilme yetisi”dir. Bilmenin bu salt yetisi, duyarlıktan ve ustan üstündür. Usu düzenleyen denetleyen bu yetidir. Bilmenin salt yetisinde gerçek, özne ve nesne üzerinde belirir, bu nedenle onda salt düşünce ve salt yargı vardır. Salt düşünme, salt gerçekliğin özne ve nesnesini verir. Özne, nesnenin ürünü değildir. İstenç, ancak özgürlük ilkesine dayanılarak kavranabilir. Bu da bir nesneyi isteyenin isteme gücü bulmasından kaynaklanır. İsteme, isteme gücünün varlığını gerektirir.