Edward Goodrich Acheson Kimdir, Hayatı, Buluşları, Hakkında Bilgi
ACHESON, Edward Goodrich (1856-1931)
ABD’li mucit ve sanayi kimyacısı. İlk sentetik aşındırıcıyı elde etmiş ve yapay grafit üretmek için bir yöntem geliştirmiştir.
9 Mart’ta, Pennsylvania Eyaleti’nin Washington kentinde doğdu. Pek az öğrenim gördü ve Edison’un
laboratuvarında çalışmaya başladığı 1880’e değin sıradan işlerle yaşamını kazandı. O yıllarda Edison’un
laboratuvarında yaklaşık 50 kişilik bir ekip, akkor filamanlı lambayı geliştirmeye çalışıyordu. 1881’de istenilen sonuç alınmış ve ilk elektrik santralı New York’ta üretime geçmişti. Aynı yıl Acheson, Edison Şirketi adına
Avrupa’da ilk elektrik santallerini krumak üzere İtalya, Fransa ve Belçika’ya gönderildi. 1884’te görevini tamamlayarak ABD’ve dönünce bağımsız çalışmava karar verdi ve elektrik fırınında yapay aşındırıcı üretmek için deneylere girişti.
1891’de, sert bir aşındırıcı olan silisyum karbürü elde etti. Aynı madde üzerinde deneylerini sürdürerek yapay grafît ve çeşitli yağlayıcılarla birlikte toplam 69 buluşunun patentini alan Acheson.yaşamının geri kalan bölümünde, kurduğu fabrikalarda bu maddelerin üretimini sürdürdü. 6Temmuz’da New York’ta öldü.
19. yy’ın sonlarına doğru, elmas, zımpara taşı, grena gibi doğal aşındırıcılar sanayinin gereksinimini karşılayamaz duruma gelmişti. Aynı dönemde elektrik fırınının da yaygın olarak kullanılmaya başlaması üzerine girişimciler, yapay aşındırıcıların en serti olan silisyum karbür ve alüminyum oksiti elektrik fırınında üretmenin yollarını aramaya başladılar. Aynı amaçla deneylere girişen Acheson da, üretim için bol ve ucuz elektrik enerjisini Monongahela ırmağından sağlayabileceğini düşünerek, tesisini Monongahela City’de (Pennsylvania) kurdu. 1891’de saf silisyumlu kum ile ince öğütülmüş kok kömürü karışımını, içi tuğla döşeli küçük bir elektrik fırınında yaklaşık 2000°C ile 2500°C arasında ısıttı. Fırının içindeki karbon elektrottan geçerken ısı üreten elektrik akımı kokun bileşimindeki karbon ile kumun yapısındaki silisyumun, SiC (silisyum karbür) halinde birleşmesiyle sonuçlanan bir tepkime başlatıyordu. Acheson, karbon elektrotlar üzerinde biriken ve camı çizebilecek kadar sert olan bu parlak, altıgen yapıdaki SiC billurlarına carborundum, sonra da corundum adını verdi. 1893’te patentini aldığı bu aşındırıcıyı daha geliştirmek için karışıma biraz testere talaşı ekledi. Bu talaşların fırında yanmasıyla oluşan gözenekler, karışımın içindeki parlayıcı gazlardan çoğunun uçup gitmesini sağlıyordu. Başlangıçta maliyet fiyatı çok yüksek olduğu için yalnızca değerli taşların perdahlamasında kullanılan carborundum, elmas ve bor karbürden sonra, bilinen aşındırıcıların en sertidir. Bugün de, temel olarak Acheson’un yöntemine benzer bir yöntemle ve değişik ticari adlarla üretilen silisyum karbür en sert madenlerin işlenmesinde kullanılır.
Daha sonra, yüksek sıcaklığın carborundum üzerindeki etkilerini incelemek üzere fırının ısısını artıran Acheson, 4150°C’a doğru bileşimdeki silisyumun buharlaştığını ve geride kalan karbonun, saf grafit halinde billurlaştığını gördü. 1896’da bu yapay grafit üretme yönteminin patentini aldı. Yağlı, yumuşak ve iletken bir madde olan grafit; kurşun kalem yapımından elektrik sanayiine, yağlayıcı madde yapımından nükleer reaktörlerdeki tepkime yavaşlatıcı çubuklara dek pek çok alanda kullanılır. Doğada yalnızca belirli bölgelerde bulunduğundan yapay grafit üretimi önemli bir aşama olmuştur.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi