Tarihi Şahsiyetler

Edmund Gunter Kimdir, Hayatı, Buluşları, Hakkında Bilgi

GUNTER, Edmund (1581-1626)

İngiliz matematik bilgini. Özellikle denizcilik ve gökbilime ilişkin hesapları kolaylaştıran buluşlarıyla tanınır.

Hartfordshire’da doğdu, 10 Aralık 1626’da Londra’da öldü. Oxford’daki Westminster School and Christ Church’de gördüğü öğrenimini 1605’te tamamladı. Bir süre sonra rahip oldu ve 1615’te Southwark’taki bir okulun yöneticiliğine getirildi. 1619’da Londra’daki Gresham College’da gökbilimi profesörlüğüne atanan Gunter, 44 yaşında noktalanan yaşamının son yıllarını bu görevde geçirdi.

Çalışmalarında denizcilik ve gökbilimin pratik gereksinimlerini karşılama amacını güden Gunter bu alanlarda en sık karşılaşılan hesaplamalarda kolaylıklar sağlayan çeşitli gereçler geliştirmiş, çizelgeler hazırlamıştır. Matematiğe “kosinüs” ve “kotanjant” terimlerini kazandıran Gunter 1620’de sinüs ve tanjant fonksiyonlarının logaritmalarım içeren ilk çizelge olan Canon triangulorum’u yayımlamış* yine aynı yıllarda istenen sayıların sinüs, tanjant ve logaritmalarını bulmakta ve meridyen hesabı yapmakta kullanılan bir hesap gereci geliştirmiştir. Gunter ölçeği olarak adlandırılan ve gerek düzlemde gerekse küre yüzeyinde bulunan üçgenlerin çözümünde büyük kolaylıklar sağlayan bu gerecin yapımı, 1970’lerde yerini elektronik hesap makinelerine bırakmcaya değin yaygın olarak kullanılan sürgülü hesap cetvelinin gelişimi sürecinin önemli bir aşamasını oluşturmuştur. Gunter’in yine pratik amaçlı buluşlarından olan saati, Güneş’in ufuk üstündeki yüksekliğini ve gözlemcinin bulunduğu noktanın yükseltisini hesaplamakta kullanılan Gunter kadranı ile, yüz eş halkadan oluşan yaklaşık 20 metre uzunluğunda bir arazi ölçüm gereci olan Gunter zinciri de, Gunter ölçeği kadar geniş kullanım alanları bulmuşlardır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler