Tarihi Şahsiyetler

Donald Arthur Glaser Kimdir, Hayatı, Ne İcat Etti, Eserleri, Hakkında Bilgi

GLASER, Donald Arthur (1926 – 28 Şubat 2013)

ABD’li fizikçi. Geliştirdiği kabarcık odası nedeniyle Nobel Fizik Ödülü’ nü kazanmıştır.

21 Eylül 1926’da Ohio Eyaleti’nin Cleveland kentinde doğdu. 1946’da bu kentteki Case Instituteof Technology’den mezun oldu. 1949’da California Institute of Technology’den doktora aldıktan sonra Michigan Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı ve 1957’de fizik profesörü oldu. 1959’dan sonra çalışmalarını Berkeley’de California Üniversitesi’nde sürdüren, 1960’ta da geliştirdiği kabarcık odası nedeniyle Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan Glaser, ilgi alanım biyolojiyi de kapsayacak biçimde genişletince, 1964’te fizik ve moleküler biyoloji profesörlüğüne getirildi.

Yüksek enerjili kozmik ışınların çarpışmalarıyla oluşan parçacıklar üstüne yaptığı araştırmalarda, C.T.R.Wilson’ın 20.yy’ın başlarında geliştirdiği sis odasından yararlanan Glaser, bu aygıtın yüksek enerjili parçacıkların incelenmesinde yetersiz kaldığını gördü. Yüksek enerjili parçacıkların, aşırı soğutulmuş bir gazda iyonlaşma yoluyla sıvı kabarcıklarına yol açtıkları sis odasındaki iyonlaşma yeterince sık olmadığından, Glaser gazdan daha yoğun bir ortam oluşturan sıvıları denemeyi düşündü. Glaser’in geliştirdiği kabarcık odasındaki sıvı ortam “üstün” ısıtılmış, yani basınçtaki ayarlamalarla atmosfer basıncında buharlaşacağı noktanın üzerinde bir sıcaklığa getirilmiş haldedir. Kozmik ışınlar ya da yüklü parçacıklar sıvının içinden geçerken, iyonlaşmaya, dolayısıyla da iyonların çevresinde bir miktar buharlaşmaya (gaz kabarcıklarına) yol açar. Kabarcık odasından geçen parçacığın izlediği yol, bu kabarcıklar aracılığıyla gözlenebilir.

Kozmik ışınların ve hızlı parçacıkların incelenmesi konusunda denel fiziğe önemli bir katkı sayılan kabarcık odası zamanla geliştirilmiş, Glaser’in birkaç cm çapında dietil eter içeren ilk modeli denediği 1952’den sonraki on yıl içinde, kullanım alanına göre değişik sıvılar içeren, yüzlerce litre hacminde kabarcık odaları gerçekleştirilmiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler