Börklüce Mustafa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

BÖRKLÜCE MUSTAFA ( ? – 1419)

Osmanlı ayaklanmacı. Şeyh Bedreddin adına bir ayaklanmaya önderlik etmiştir.

Doğum yeri ve tarihi bilinmemektedir. Dede Sultan adıyla da anılır. I. Bayezid’in 1403’te ölümünün ardından oğulları arasında başlayan taht kavgaları sırasında Şehzade Musa Çelebi Edirne’de hükümdarlığını ilan etmiş ve Şeyh Bedreddin’i de kazasker atamıştı. Bu dönemde Şeyh Bedreddin’in kethüdalığını yapan Börklüce Mustafa, Çelebi Mehmed’in 1413’te tahta geçmesi üzerine İznik’e sürgüne gönderilen Şeyh Bedreddin’in düşüncelerini yaymaya başladı. İzmir ve Aydın çevresinde büyük bir kitleyi kendisine bağlayan Börklüce, Sakız Adası’ndaki Hıristiyanlar arasında da pek çok yandaş topladı. Bu sırada Şeyh Bedreddin’in müritlerinden Torlak Kemal de Manisa çevresinde ayaklanma hazırlıkları yapıyordu

Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal, Çelebi Mehmed’in Tesalya ve Selanik yöresinde hükümdarlığım ilan etmeye kalkışan kardeşi Mustafa Çelebi üzerine yürümesinden yararlanıp ayaklanmayı Karaburun’da başlattılar, Börklüce’nin yandaşları yaklaşık beş bin kişiydi. Önce üzerine gönderilen İzmir Sancakbeyi Aleksandr’ı yenerek öldürdü. Ardından Saruhan Sancakbeyi Timurtaş Paşazade Ali Bey’i de bozguna uğratınca Çelebi Mehmed, Sadrazam ve Beylerbeyi Bayezid Paşa ile oğlu Şehzade Murad’ı (II. Murad) büyük bir güçle Börklüce üzerine gönderdi.

Bayezid Paşa, önemli kayıplara uğramasına karşın Börklüce’yi ele geçirdi. Ayasuluğ’a (Selçuk) götürerek yandaşlarıyla birlikte işkenceyle öldürttü (1419). Ölümünden sonra Dede Sultan’ın yaşadığı söylencesi yörede yaygınlık kazandı ve birçok halk şiirine konu oldu.

Bayezid Paşa ile Şehzade Murad Börklüce ayaklanmasını bastırdıktan sonra Manisa’ya Torlak Kemal’ in üzerine yürüdüler. Üç bin kişiyi bulan yandaşlarıyla Torlak Kemal’i de ele geçirip astılar.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi