Antropoidler Antropoloji
Antropoidler
Parazit ayıklama: Antropoid maymun topluluklarında bireyler arasında postlarının tımarlanması, parazitlerin ayıklanmasını içeren sosyal bir davranış örüntüsüdür. |
Maymunlarda Önemli Bir Toplumsallaşma Aracı Olan Parazit Ayıklama Davranışı Kaynak: Jurmain vd, 2003, s.152 |
Antropoidler insansı maymunlar olarak da bilinmektedir. Bu alt takımda yer alan türler oldukça çeşitlilik göstermekle birlikte, ortak paylaştıkları ve onları prosimi- yenlerden ayıran özellikleri mevcuttur. Antropoidler genellikle iri boyuta sahiptirler. Beyin hacimleri daha fazla olup, koklama duyuları zayıflamış, görme duyuları ise daha fazla gelişmiştir. Görme duyuları renkli ve üç boyutlu görmeye uyarlanmıştır. Hamilelik ve doğumdan sonra bebeğin bakımı uzun bir zamanı kapsamaktadır. Maymunların önemli bir kısmında parazit ayıklama olarak da bilinen postun tımarlanması alışkanlığı bulunmaktadır (Fotoğraf 4.2 Maymunlarda parazit ayıklama davranışı). Prosimiyenlere göre daha sosyal hayvanlar olarak bilinen antropoidler, bütün primat takımının yaklaşık %70’ini oluşturmaktadırlar. Bu alt takımda yer alan primatlar coğrafik olarak iki farklı bölgeye yayılmaları nedeniyle Yeni Dünya maymunları ve Eski Dünya maymunları olarak iki gruba ayrılmışlardır. Yeni Dünya maymunları olarak da bilinen Platiriniler Orta ve Güney Amerika’da yaşayan maymunları içermektedir. Katariniler ise Asya ve Afrika kıtasında yaşayan maymunlarla kuyruksuz büyük maymunları ve ayrıca yeryüzünün her tarafına yayılmış olan insanı içermektedir.
Yeni Dünya Maymunları
Yeni Dünya maymunları boyut açısından 350 gr ağırlığındaki küçük boyutlu tamarinlerden 9 kg ağırlığındaki howler maymunlarına kadar geniş bir dağılım göstermektedirler. Hemen hemen tamamı ağaç yaşamına uyum sağlamıştır. Hatta bazıları hemen hiçbir zaman yere inmezler. Genellikle gündüz yaşamına uyarlanmış olan Yeni Dünya maymunları üç boyutlu ve renkli görürler. Bu grupta yer alan maymunların ayırt edici özelliklerinden birisi de burunlarıdır. Geniş ve bu-
run kanatları dışa dönük burunlara sahip Yeni Dünya maymunları platirini olarak da bilinmektedir. Yaşam alanlarını Orta ve Güney Amerika’nın ormanlıkları oluşturmaktadır.
Yeni Dünya Maymunlarına Örnekler Kaynak: Yılmaz Selim Erdal Arşivi |