Tarihi Şahsiyetler

Ali Fuat Cebesoy Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Ali Fuad Cebesoy. Türk asker ve siyaset adamı (1882’de İstanbul’da doğdu, 10 Ocak 1968’de aynı yerde öldü).

Ferik İsmail Fazıl Paşanın oğlu, 93 Harbi komutanlarından Müşir Mehmed Ali Paşanın torunudur.  İlk ve ortaöğrenimini Erzincan ve İstanbul’da tamamladıktan sonra Harbiye Mektebi’nde Mustafa Kemal’le aynı sınıflarda okudu. 1905’te kurmay yüzbaşı olarak orduya katıldı. 1907’de kolağası (önyüzbaşı) oldu. Rumeli’de, meşrutiyeti yeniden kurmak için ordu içinde yapılan gizli çalışmalara katıldı. 1909-1911 yılları arasında Roma’da askeri ateşe olarak bulundu. Balkan Savaşı öncesinde (1911) Garp Ordusu’nda görev alarak Yakova ve İpek’teki ayaklanmaları bastırdı. Balkan Savaşları sırasında Yanya Savunmasında yaralandı, ve gösterdiği üstün gayret sonucu kaymakamlığa (yarbay) yükseltildi. I.Dünya Savaşında önce miralay (1915), Sina cephesinde İngilizlerin Tellü’ş-Şeria saldırısına karşı gösterdiği başarılı savunmayla da mirliva (tuğgeneral) oldu. Mondros Mütarekesi’nden sonra Mustafa Kemal’in Yıldırım Orduları komutanlığına atanması üzerine bir süre 7. ordu komutanlığına vekâlet etti. Kafkas ve Filistin cephelerinde savaştı.

I. Dünya Savaşının mağlubiyet ile neticelenmesi ve vatanın düşman işgaline uğramasından sonra Milli Mücadele hareketine katıldı. Anadolu’da ilerleyen Yunan kuvvetleri karşısında ilk çete birliklerini kurdurarak savunma cephelerinin ortaya çıkmasında büyük rol oynadı. Sivas Kongresi sonunda (9 Eylül 1919) Batı Anadolu Umum Kuva-i Milliye Komutanlığına getirildi. TBMM açılınca (23 Nisan 1920) Ankara’dan milletvekili seçildi. 24-25 Haziran 1920’de teşkil olunan Batı Cephesinin ilk komutanlığına getirildi. Ancak Yunanlılara karşı başlattığı bir taarruzun başarısızlıkla neticelenmesi üzerine bu görevden alınarak Moskova büyükelçiliğine atandı. 16 Mart 1921’de TBMM hükumeti adına Moskova Antlaşmasını imzaladı. Ankara’ya döndükten sonra (2 Haziran 1922) TBMM ikinci başkanı seçildi. 1923’te ikinci kez Ankara milletvekili olarak meclise girdi. 23 Ekim 1923’te meclisten izinli sayılarak, Konya’da 2. Ordu Müfettişliğine atandı.

İlgili Makaleler