Alain (Lİlle’li) Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ALAİN [Lİlle’li] (1128-1202)

Belçikalı tanrıbilimci, düşünür. İnanç-us bağlantısına mantık kurallarına dayalı açık bir tanım getirmiştir.

Lille’de doğup, Citeaux’da öldüğü öne sürülürse de bu bilgiler kesin değildir. Yaşamıyla ilgili veriler ancak çağdaşlarının kitaplarında bulunabilmektedir.

Alain uzun süre Paris’te din ve sanat tarihi öğretmenliği yaptı. Din konuları yanında gökbilimle, yazınla ve özellikle şiirle ilgilendi. Hıristiyanlık’ın kutsal üçlemesini (baba-oğul-kutsal ruh) açıklamaya çalıştı. Sonra bu düşüncesini değiştirerek Citeaux’da küçük bir manastıra çekildi; yaşamının sonuna değin orada kaldı.

Evrenin yaratılışı ve Tanrı ile evren arasındaki varlık bağlantısını konu edinen Chartres Okulu’nun görüşlerini benimsedi. Okulun, başka dinden olanlara karşı katı uygulamalarını içeren tutumunu yumuşatıcı görüşler ileri sürdü. Tanrıbilimle ilgili sorunlara düzenli bir biçim vermeye çalıştı. Akılla inanç arasındaki bağlantıya açık bir anlam kazandırdı.

Alain’e göre us, duyulur evrende bulunan varlığı kavramaya, oradaki yasaların, olayların kaynağını bülmaya yarar. Onun başarısı özdek evrenindedir. inanç ise salt dinsel gerçekle ilgilidir; bilimle ilgisi yoktur. Tanrı’nın varlığı usun gücünü, sınırlarını aştığından bilim yöntemiyle kanıtlanamaz; ona yalnızca inanılır.

Alain tanrıbilim sorunlarının çözümünde matematikte uygulanan yöntemin yararlı olacağını ileri sürdü. “Maximae Theologicae” adlı yazısında, “her bilim kendi ilkeleri üzerine kurulur, bu ilkeler bilimin temelleridir,” varsayımından yola çıkarak tanrıbilimin, genel geçerlik taşıdığı ileri sürülen kurallarını saptadı. Ona göre, bu kurallardan en önemlisi Tanrı birliğinin açık ve seçik bir biçimde kavranmasıdır. Tanrı ile evren birdir, varlık kavramı altında toplanan ne varsa Tanrı’dadır. Tanrı bütün varlık türlerini kuşatmıştır,“Tanrı her şeydedir herşey Tanrı’dadır”.

Alain, çağına göre yeni sayılan görüşleriyle kendinden sonra gelenleri etkilemiştir. Spinoza’mn savunduğu varlıkbirliği görüşü ile bu görüşü yorumlamada uyguladığı yöntemin kaynağı Alain’in düşünceleridir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi