İslam Felsefesi

Afet Nedir -İslam Fıkhında- Hakkında Bilgi

AFET
 
İslam ahlakı, fıkıh ve hadis alanlarında farklı anlamlarda kullanılan bir terim.

Sözlükte “Belâ, musibet, hastalık, ku­sur, genellikle isabet ettiği şeyi faydalı olmaktan çıkaran durum” gibi mânalara gelir. Kur’ân-ı Kerîm’de bulunmamakla birlikte hadislerde bu anlamlar yanında “Ölüm, bir kabiliyet veya hasletin fayda ve değerini ortadan kaldıran arızî hal” gibi mânalarda da geçmektedir.

Fıkıh Adlı Afet

Fıkıh âlimleri âfet terimiyle genellikle insan müdahalesi bulunma­dan meydana gelen musibet ve zararla­rı kastederler. Meyve, sebze gibi ziraî ürün ve mallara zarar veren bu âfetler için câiha tâbirini, bunların tesiri hakkında da genellikle helak ve telef keli­melerini kullanırlar. Fıkıh usulü âlimle­rinin ise âfet kelimesini “İnsanın irade ve ihtiyarını bozan veya ortadan kaldı­ran ehliyet arızalan” mânasına kullan­dıkları görülür. Bu mânada âfet insanın bizzat kendi elinde olmayarak meydana gelen baygınlık, bunama, delirme gibi âfetlerle insanın kendi iradesinin söz konusu olduğu sefeh (akılsızlık), sar­hoşluk ve cehalet gibi âfetler olmak üzere ikiye ayrılır.

Usul âlimleri âfeti daha çok insan ira­de ve ihtiyarına tesiri, fakihler de ma­la tesiri açısından ele alarak dinî ve hu­kukî sorumluluk bakımından sonuçla­rı üzerinde durmuşlardır. Gerek insanın irade ve ihtiyarına, gerekse mala yöne­lik âfetler ibadetlerde, muhtelif akid ve muamelelerde, haksız fiillerde, duruma göre sorumluluğun hafifletilmesi veya tamamen kalkması, muhayyerlik sübütu. fesih. red. butlan, cezanın te­hiri veya düşürülmesi gibi sonuçlar do­ğurmaktadır.

İlgili Makaleler