William Fielding Ogburn Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

OGBURN, William Fielding (1886-1959)

ABD’li sosyolog. Toplumsal değişimi kültürel evrimle açıklamıştır.

29 Haziran 1886’da Georgia Eyaleti’nde Butler’ de doğdu, 27 Nisan 1959’da Florida Eyaleti’nde Tallahassee’de öldü. Yükseköğrenimini Mercer Üni-versitesi’nde tamamladı. 1912’de Columbia Üniversi-tesi’nden doktorasını aldı. 1911-1918 arasında Prince-ton ve Washington üniversiteleriyle Reed College’da iktisat, siyaset bilimi, tarih ve sosyoloji dersleri verdi. 1919-1927 arasında Columbia, 1927-1951 arasında da Chicago Universitesi’nde sosyoloji profesörlüğü yaptı. 1951 ’de emekliye ayrıldıktan sonra Hindistan’da Kalküta ve Delhi üniversitelerinde, İngiltere’de Nuffield College’da ders verdi, Amerikan Sosyoloji ve Amerikan İstatistik derneklerinin başkanlığını yaptı. 1959’da Teknoloji Tarihi Derneği’nin ilk başkanı oldu. Danışman ya da araştırmacı olarak hükümette birçok görev aldı.

Ogburn toplumsal değişimi insanın biyolojik evrimiyle açıklayan görüşleri eleştirerek, bunun kültürel evrimle açıklanabileceğini ileri sürmüştür. Social Change, With Respect to Culture and Original Nature (“Doğa ve Kültür Açısından Toplumsal Değişim”) adlı kitabında kültürel evrimi yenilik, birikim, yayılma ve düzeltmeden oluşan dört etmenle açıklamıştır. Ona göre bu etmenlerin başında var olan ve bilinen kültürel öğelerin bir bileşimi olan yenilik etmeni yer alır. Kültürel evrim sürecinde yenilikler birikir ve diğer kültürel alanlara yayılır. Bir kültürün tüm öğelerinin birbiriyle ilişkili olduğu saptamasından yola çıkan Ogburn’a göre, bir alanda ortaya çıkan yeniliğin toplumda yarattığı dengesizlik, düzeltme süreci sonucunda yok olur ve toplum yeniden dengeye kavuşur. Bu süreçteki gecikmeleri “kültürel geri kalma” olarak tanımlayan Ogburn, binlerce yılı kapsayan toplumsal evrim sürecinde kültürel geri kalmaların açıkça farkedilemeyecek derecede yavaş olabileceği gibi, bir toplumun bütünlüğünü tehlikeye atacak denli büyük de olabileceğini ileri sürmüştür.

Ogburn, 20. yy’da yaygın bir yenilik olarak değerlendirdiği teknolojik gelişmenin, iktisadi örgütlenmeyi etkilediğini, bunun da toplumsal kurumlan etkileyerek sonuçta insanların toplumsal felsefesinde bir değişime neden olduğunu savunmuştur. Toplumsal değişim üzerine yaptığı çalışmalarda aile, kentler, nüfus, yasama ve oy verme, savaş ve uluslararası ilişkiler gibi özel alanları ele almıştır.

Sosyoloji kuramlarının niceliksel yöntemlerle kanıtlanabileceği görüşünde olan Ogburn, istatiksel yöntemlere ve niceliksel yaklaşıma önem vermiştir. Bu yaklaşımı II.Dünya Savaşı sonrasında sosyologlar arasında etkili olmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Social Change, with Respect to Culture and Original Nature, 1922, (“Doğa ve Kültür Açısından Toplumsal Değişim”); Sociology (N.Meyer ile), 1940, (“Sosyoloji”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi