Tarihi Şahsiyetler

William Churchill Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

CHURCHILL, William ( ?- 1864)

İngiliz asıllı Osmanlı gazeteci. İlk özel Türkçe gazete olan Ceride-i Havadis’ı yayımlamıştır.

Doğum yeri ve tarihi bilinmemektedir. İstanbul’ da öldü. II.Mahmud döneminde (1808-1839) İstanbul’a yerleşti. Bir yandan ticaretle uğraşırken bir yandan da Morning Herald adlı bir İngiliz gazetesinin muhabirliğini yürüttü.

Churchill, 1836’da avlanırken bir Türk çocuğunu yaralaması üzerine gözaltına alındı. Churchill’in tutuklanması, İngiliz elçiliğinin de araya girmesi üzerine, büyük bir olaya dönüştü ve Hariciye Nazırı Akif Paşa’mn görevinden alınmasına neden oldu. Avrupa devletleriyle ilişkilerini bozmak istemeyen yönetim, Churchill’e ödün olarak istediği yağ ihracatı ve gazete yayımlama iznini hemen verdi.

Yağ ihracatı iznini başkasına devreden Churchill, gazete çıkarma iznini kullanmak için Hariciye Nazırlığından alındıktan sonra Dahiliye Nazırlığı’na atanan Akif Paşa’nın bu görevden ayrılmasını bekledi. Nihayet 31 Temmuz 1840’ta ilk özel Türkçe gazete olan Ceride-i Havadis’i yayımlamaya başladı. On günde bir çıkan ve ilk sayılarında ilginç olaylarla dünya tarihi ve coğrafyasına ilişkin konuları ele alan gazete çok ilgi görmedi. Hatta ilk üç sayı parasız dağıtıldı. Giderek iç ve dış haberlere ağırlık verilmesi gazeteye olan ilgiyi artırdıysa da satış 150 adet dolayında kaldı. Bu nedenle 1843’te bir süre gazeteyi kapatmak zorunda kalan Churchill yayıma ancak devletten para yardımı aldıktan sonra devam edebildi. 1854’te savaş muhabiri olarak Kırım Savaşı’nı izleyen Churchill’in gönderdiği haberler gazeteye olan ilgiyi bir anda artırdı. Zaman zaman Ruznâme-i Ceride-î Havadis ya da Ruznâme adı altında tek sayfalık ilaveler yayımlandı.

1212’nci ve son sayısı 26 Eylül 1864’te yayımlanan gazete Wiliiam Churchill’in ölümünden sonra bir süre Ruznâme-i Ceride-i Havadis adıyla oğlu Alfred Churchill tarafından günlük olarak yayımlanmaya devam etmiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler