Edebi Şahsiyetler

Tennessee Williams Kimdir, Hayatı, Oyunları, Eserleri, Hakkında Bilgi

WILLIAMS, Tennessee (1914-1983)

ABD’li yazar. Oyunlarında yaşamla uzlaşmayan karakterler çizerek insan ruhunun derinliklerini araştırmaya girişmiştir.

Thomas Lanier Williams 26 Mart 1914’te Missis-sippi Eyaleti’nde, Columbus’ta doğdu, 25 Şubat 1983’te New York’ta öldü. Çocukluğu güneyin tutucu ve dindar ortamında, sert ve alkolik babası, geçmiş günlerin özlemi içinde yaşayan annesi ve küçük yaşta şizofreniye yakalanan çok sevdiği kızkardeşi arasında geçti. Zayıf bünyesi nedeniyle babasının “Bayan Nancy” adını koyduğu Williams’ın acılı çocukluk yaşantısı daha sonra yapıtlarının temel konularını oluşturdu. Williams on üç yaşında iken ailesi St. Louis’e yerleşti. Yükseköğrenimine Columbia’daki Missouri Üniversitesi’nde başladı, ancak geçim sıkıntısı nedeniyle bitirmeden ayrıldı. Bir ayakkabı firmasında çalışmaya başladı. Daha sonra Washington Üniversitesi’ne, ardından Iowa Devlet Üniversitesi’ne devam etti ve tiyatro yazarlığı öğrenimi gördüğü bu üniversiteden 1938’de mezun oldu.

Adını ilk kez 1940’ta, Battle of Angels (“Meleklerin Savaşı”) adlı oyunu ile duyurdu. Ancak cinsellik ve din temasının işlendiği bu oyun tutucuların büyük tepkisine neden olduğundan kısa sürede gösterimden kaldırıldı. Bunu izleyen The Glass Menagerie (Sırça Kümes/Cam Kırıkları) ise büyük başarı kazandı. Kısmen otobiyografik olan ve bir yıl boyunca Broad-way’de sahnede kalarak New York Tiyatro Eleştirmenleri Ödülü’nü kazanan bu oyun, St.Louis’e yerleşmiş güneyli bir ailenin öyküsü idi. Williams’ın ikinci önemli başarısı A Streetcar Named Desire (İhtiras Tramvayı) ile oldu. 1947’de sahnelendiğinde büyük yankılar uyandıran bu oyunda özlemlerle gerçeklerin çatışmasını ve sonuçtaki çöküşü son derece lirik bir üslupla dile getiren Williams, Pulitzer Ödülü’nün yanı sıra bir kez daha New York Tiyatro Eleştirmenleri Ödülü’nü kazandı. Yapıtlarının birçoğu kendi yazdığı senaryolarla sinemaya da uyarlanan, ancak 1970’lerden sonra aynı yetkinlikte yapıtlar ortaya çıkaramayan Williams, gene de ölümüne değin yazarlığını sürdürdü. Oyunlarının yanı sıra 1950’de yayımladığı The Roman Spring of Mrs. Stone (Mrs. Stone’un Roma Baharı) adlı romanıyla da ilgi çekti.

Williams’ın yapıtlarında genellikle yaşadıkları dünya ile uzlaşamayan kişiler yer alır. Eşcinsellik ve fetişizm gibi cinselliğin değişik boyutları, şiddet, alkol ve uyuşturucu tutkunluğu en sık işlediği temalardır. Sınırlı oldukları gerekçesiyle de zaman zaman eleştirilen bu konular, gerçekte ruhla bedenin, dinsel inançla dünyasal zevkin, saflıkla saf olmayanın çatışmasından doğan evrensel bir ikilemi ve bu ikileme yenik düşen insanı yansıtır. Williams’ın bunalımlı kişiliği, yalnızlık, yetersizlik ve umutsuzluk duyguları içinde yıkıcılığa yönelen ya da bir düş dünyasına sığınmayı yeğleyen uyumsuz kahramanlarının başlıca kaynağı olmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Oyun: Battle of Angels, 1940, (“Meleklerin Savaşı”); The Glass Menagerie, 1944, (Sırça Kümes/Cam Kırıkları); A Streetcar Named Desire, 1947, (ihtiras Tramvayı); Summer and Smoke, 1948, (“Yaz ve Duman”); The Rose Tattoo, 1951, (Dövme Gül); Cat on a Hot Tin Roof, 1955, (“Kızgın Damdaki Kedi”); Sweet Bird of Youth, 1959, (“Gençliğin Tatlı Kuşu”); The Night of the iguana, 1961, (“iguana Gecesi”); The Milk Train Doesn’t Stop Here Any More, 1962, (“Süt Treni Artık Burada Durmuyor”); In the Bar of a Tokyo Hotel, 1969, (“Bir Tokyo Otelinin Barında”); Clothes for a Summer Hotel, 1980, (“Bir Yaz Oteli İçin Giysiler”). Roman: The Roman Spring of Mrs. Stone, 1950, (Mrs.Stone’un Roma Baharı, 1983.).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler