Tafava Baleva Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

TAFAVA BALEVA (1912-1966)

Nijeryalı siyaset adamı. Bağımsızlıktan sonra ülkesinin ilk başbakanı olmuştur.

Sir Hacı Ebubekir Tafava Baleva Nijerya’nın kuzeyindeki Tafava Baleva’da doğdu, Lagos’ta öldü. 1928’de girdiği Katsina Öğretmen Okulu’nu 1933’te bitirdi. Bir süre öğretmenlik yaptı. 1945-1946 yıllarında Londra Üniversitesi’ne bağlı Eğitim Enstitüsü’ nde okuyarak tarih öğretmeni diploması aldı. II. Dünya Savaşı sırasında siyasete ilgi duymaya başladı. 1943’te sömürge yönetiminde reformlar yapılmasını amaçlayan Bauchi Tartışma Topluluğu’nu oluşturdu.

1948’de Nijerya’nın ilk mesleki kuruluşlarından olan Kuzeyli Öğretmenler Birliği’nin başkanlığına seçildi. Ertesi yıl kültürel amaçlı Kuzey Halk Kongresi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1951’de siyasal bir partiye dönüşen bu örgütün başkan yardımcılığını üstlendi.

1946’da Bauchi yerel yönetimi tarafından Kuzey Yönetim Meclisi’ne gönderilen ve burada Nijerya Yasama Konseyi’ne seçilen Tafava Baleva, kuzeydeki yerel yönetim sisteminde köklü reformlar yapılması için çalıştı. 1951’de kuzeyde yapılan ilk seçimlerde Kuzey Yönetim Meclisi’ne ve Lagos Temsilciler Meclisi’ne girmeyi başardı. 1952’de çalışma bakanı, 1954’te de ulaştırma bakanı olarak merkezi hükümetlerde yer aldı. Bu arada bağımsızlık yolunu açan anayasal reform görüşmelerinde önemli bir rol oynadı ve 1957’de Nijerya’nın ilk başbakanı oldu.

1960’ta tam bağımsızlığın kazanılmasından sonra Batılı devletlere yakın bir siyaset izledi. Ancak Güney Afrika’daki ırkçı yönetime ve Fransa’nın Sahra’da atom bombası denemeleri yapmasına karşı çıktı. Yönetimi sırasında Kuzey Halk Kongresi Başkanı ve Kuzey Bölgesi Başbakanı Sir Ahmadu Bello’nun etkisinde kaldığından bağımsızlığın ardından ortaya çıkan bunalımların üstesinden gelmede yetersiz kaldı. 1965’te Batı Bölgesi’ndeki seçimlerin yol açtığı kargaşalıklar üzerine 1966 başında bir darbe girişimi sırasında kaçırılarak öldürüldü.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi