Ross Granville Harrison Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HARRİSON, Ross Granville (1870-1959)

ABD’li zooloji bilgini. Doku kültürünün ve doku naklinin öncülerindendir.

13 Ocak 1870’te Philadelphia Eyaleti’ndeki Germantown’da doğdu, 30 Eylül 1959’da Connecticut Eyaleti’nin New Haven kentinde öldü. 1894’te Johns Hopkins Üniversitesi’nden zooloji, 1899’da Bonn Üniversitesi’nden tıp diplomasını aldı. 1896’dan beri Johns Hopkins Üniversitesi’nin anatomi bölümünde öğretim görevlisi olan Harrison, 1899’da aynı bölümde doçentliğe, 1907’de profesörlüğe yükseltildi ve aynı yıl üstlendiği Yale Üniversitesi’ndeki karşılaştırmalı anatomi profesörlüğü görevini ölümüne değin sürdürdü.

Sinir lifinin oluşumunu incelerken, canlı dokuyu vücut dışındaki besleyici bir ortamda yaşatmanın olanaklarını arayan Harrison’ın en önemli bilimsel çalışması doku kültürünü gerçekleştirmesidir. 20 yy’ın başlarında bir bölüm araştırmacı sinir lifinin kılıflı sinir hücrelerinden, bir bölümü protoplazma köprülerinden, bir bölümü de doğrudan doğruya sinir hücresinden geliştiğini savunuyordu. Bu son görüşü paylaşan Harrison, 1907’de kurbağa embriyonunun sinir tüpünden aldığı bir parçayı pıhtılaşmış kurbağa lenfi içinde inceleyerek, kılıflı sinir hücrelerinin ve protoplazma köprülerinin bulunmadığı bir ortamda sinir lifinin yalnızca sinir hücresinden gelişebildiğini gözlemledi. Böylece, hem bu konudaki tartışmalara son veren kanıtlayıcı deneyi, hem de doku kültürünü gerçekleştirmişti. Bu deney yalnızca embriyoloji, sinir fizyolojisi ve nöroloji açısından önem taşıyan bir araştırma olmakla kalmadı, aynı zamanda çokhücreli organizmanın gelişim biriminin hücre olduğunun kanıtlanmasında da son adım oldu.

Harrison, vücudun bir bölgesinden alınan canlı doku parçasının vücudun başka bir bölümüne eklenmesini amaçlayan aşılama tekniklerinde de ilginç deneyler gerçekleştirdi. 1897’den başlayarak, kurbağa larvasında kuyruğun büyüme ve kendini yenileme özelliklerini araştıran Harrison, 1903’te bir tür kurbağa larvasının kafasını başka bir tür kurbağaya aşılayarak, değişik türden canlılar arasında doku aşılamasının yapılabileceğini kanıtladı. Bu yöntem, sonraki yıllarda gerçekleştirilecek organ nakillerinin öncüsüydü. 1918’de, hayvanlarda kol, bacak gibi vücut üyelerinin orta deriden (mezoderm) geliştiğini gösteren Harrison, organlar üzerinde yaptığı benzeri birçok çalışmada embriyon organlarında simetriyi, organ büyümesinin denetimini incelemiş, böylece 19. yy morfolojisi ile 20. yy moleküler biyolojisi arasında bir köprü oluşturarak deneysel embriyolojinin gelişmesine önemli katkıda bulunmuştur.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi