Peter Weiss Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

WEISS, Peter (1916 – 10 Mayıs 1982 – Stockholm / İsveç)

Alman oyun yazarı, romancı ve ressam. Belgesel tiyatro alanındaki oyunları ile tanınmıştır.

18 Kasım 1916’da Berlin yakınlarında Nowawes’ de doğdu. Babası Çekoslovak Yahudisi, annesi İsveçli’ydi. Yahudi olması nedeniyle 1934’te İngiltere üzerinden Çekoslovakya’ya göç etti. 1936-1938 arasında Prag’da Güzel Sanatlar Akademisi’ne devam etti. 1939’da bir süre İsviçre’de kaldıktan sonra Stockholm’e gitti. Ertesi yıl İsveç uyruğuna geçti. Film yönetmenliği, ressamlık etti. 1962’den bu yana serbest yazar olarak Berlin’de yaşamaktadır. :

İlk önemli yapıtı 1960’ta yayımlanan Der Schatten des Körpers des Kutschers (“Arabacının Gövdesinin Gölgesi”) adlı uzun öyküsüdür. Kitapta küçük bir pansiyonda geçen olayları ele almış, hiçbir şeye karışmadan sadece izleyen bir tip olan öykü kahramanının, çevresindeki olaylara bakışı işlenmiştir.

Weiss’ın ilk önemli tiyatro yapıtı, 1964’te Berlin’ deki Schiller Tiyatrosu’nda sahnelenen Die Verfolgung und Ermordung Jean Paul Marats dargestellt durch die Schauspielgruppe des Hospizes zu Charenton unter Anleitung des Hernn de Sade’dır (Marquis de Sade’ın Yazıp Yönettiği Jean Paul Marat’nm Kovalanışı ve Öldürülüşü Adlı Oyunun Charenton Delilerevi Hastaları Tarafından Oynanışı). Fransız Devrimi’yle ilgili olayların Vahşet tiyatrosunun ve Epik tiyatronun yöntemlerini de kullanarak sergileyen oyun, bir yandan da G. Büchner’den B. Brecht’e, F. Kafka’dan J.P. Sartre ve S. Beckett’e kadar çeşitli yazar ve düşünürlerden izler taşımaktadır. Bunu izleyen Die Ermittlung (Soruşturma) ise belgelere dayanacak Auschwitz toplama kampındaki katliamı sorgulayan bir oyundur. Weiss daha sonra da siyasal içerikli ve belgesel nitelikte oyunlar yazmayı sürdürmüştür. Gesang vom lusitanischen Popanz’da. (“Lusi-tanya Korkuluğunun Şarkısı”) Angola ve Mozambik’ in yıllar boyu sömürülmesini, Viet Nam Diskurs’dz da (“Vietnam Tartışması”) İÖ 500’den 1968’e değin Vietnam işgallerini konu etmiştir. 1970 tarihli Trotzki im ExiVden (“Troçki Sürgün’de”) sonra yazdığı Hölderlin, Weiss’ın Marat/Sade’dan beri verdiği en önemli yapıt sayılmaktadır.

• YAPITLAR (başlıca): Öykü: Der Schatten des Körpers des Kutschers, 1960, (“Arabacının Gövdesinin Gölgesi”); Alschied von den Eltern, 1961, (“Yuvadan Ayrılış”). Roman: Fluchtpunkt, 1962, (“Kaçış Noktası”). Oyun: Die Verfolgung und Ermordung Jean Paul Marats dargestellt durch die Schauspielgruppe des Hospizes zu Charenton unter Anleitung des Hemn de Sade, 1964, (Marquis de Sade’ın Yazıp Yönettiği Jean Paul Marat’mn Kovalanışı ve Öldürülüşü Adlı Oyunun Charenton Deli-lerevi Hastalan Tarafından Oynanışı); Die Ermittlung, 1965, (Soruşturma); Gesang von lusitanischen Popanz, 1967, (“Lusitanya Korkuluğunun Şarkısı”); Viet Nam Diskurs, 1968, (“Vietnam Tartışması”); Trotzki im Exil, 1970, (“Troçki Sürgünde”); Hölderlin, 1971.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi