Edebi Şahsiyetler

Mustafa Hayri Efendi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Mustafa Hayri Efendi (1889-1970) Son devir Osmanlı âlimi ve müfessir.

Hısnımansûr”da (Adıyaman) doğdu. Ba­bası Memiş Efendi, annesi Fatma HanırrT-dır. Soyadı kanunundan sonra Coşkun so­yadını almıştır. İbtidâiye ve rüştiyeyi Hısnı-mansûr’da bitirdikten sonra Antep’te dört yıl boyunca Abdullah Efendi adlı bir hocadan ders aldı. Ardından tahsilini İlerletmek üzere hocasının tavsiyesiyle İstanbul’a git­ti. II. Meşrutiyetin ilânı dolayısıyla ıslâh-ı medâris çalışmalarına rastlayan bu dö­nemde yeni açılan Medresetü’l-vâizîn’de iki yıl okuduktan sonra Medresetü’l-kudât’a girdi, burada dört yıl okuyup mezun oldu. İstanbul’daki tahsili boyunca ıslah edilmiş medrese müfredatı çerçevesinde dersler aldı. Hocaları arasında Şevki Efen­di, Ali Sâbir, Muhammed Hayreddin, Ali Haydar, Hüseyin Hâlis, Hasan Tahsin ve Ahmed Rifat gibi isimler vardır.

Mustafa Hayri, mezuniyetinin ardından I. Dünya Savaşfnda yedek subay olarak askere alındı; Çanakkale, Makedonya ve Bağdat cephelerinde savaştı. Bağdat cep­hesinde İngilizler’e esir düştü ve iki yıl iki ay sonra mübadele antlaşması çerçeve­sinde İstanbul’a döndü. Hava değişimi için Bulgaristan’ın Şumnu eyaletine bağlı Ka­ralar (Çerna) köyüne gitti ve burada irşad faaliyetlerinde bulundu. İstanbul’daki ta­lebelik yıllarından tanıştığı, Medresetü’n-nüvvâb’ın ilk müdürü Emrullah Feyzullah Efendi’nin bu medresede hocalık yapma teklifini kabul etti. 1922-1937 yılları ara­sında Medresetü’n-nüvvâb’da Arapça, Farsça, ulûm-i dîniyye, Mecelle, ferâiz, fı­kıh, ahkâm-ı evkaf gibi dersler okuttu. Bu sırada uzun bir müddet Medresetü’n-nüv-vâb’ın âlî kısmının, kısa bir süre de Med-resetü’n-nüvvâb’ın müdürlüğü görevini yü­rüttü. Ahmet Davudoğlu, Hafız Nazif Ko­nuk, Osman Keskioğlu, Osman Kılıç ve İb­rahim Tanır onun talebelerinden bazıları­dır.

İlgili Makaleler