edebiyat-2/metin-toker” 156″ 117″ Metin Toker

Metin Toker, gazeteci-yazar. İstanbul 1924 yılında doğdu, 18 Temmuz 2002’de öldü. Galatasaray Lisesi`nden 1942’de mezun olan Toker, İstanbul Üniversitesi`nde Fransız Filolojisi 1948’de bitirdikten sonra Fransa`ya gitti  Paris Üniversitesi’nin Siyasal Bilgiler bölümünü bitirdi (1953).

Milli Damat olması
1943 yılında Nadir Nadi`nin teşvikiyle Cumhuriyet gazetesinde işe başlayan Cumhuriyet’te (1945-1949), sonrasında Zafer gazetesinde çalıştı (1949-1955).Toker, 1954 yılında CHP`nin etkili yayın organlarından Akis dergisini kurdu ve 31 aralık 1967’ye dek kadar bu dergiyi yönetti. Türkiye`nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü`nün kızı Özden İnönü`yle 1955 yılında evlendikten sonra Milli Damat olarak anılan Toker, İsmet Paşa üzerine yazdığı kaynak niteliğindeki kitaplarla isminden söz ettirdi. İnönü`nün kızı ile evlendikten sonra siyasi çizgisi sola kaydı. Toker 1957 yılında yazdıklarından dolayı (Sarol davası) 7 ay 23 günlük mahkumiyet cezasına çarptırıldı. İki kızı da o tutukluyken doğdular.
edebiyat-2/toker-evlilik” 160″ 173″
CHP’ye Bülent Ecevit’i tavsiyesi
Metin Toker, gazeteci arkadaşı Bülent Ecevi’tin siyasete girmesine ve Ankara’dan milletvekili seçilmesine de ön ayak oldu. DP hükümeti aleyhinde yazdığı yazılar nedeniyle takibata uğratılmasından endişelenen ve kendisine milletvekili olmasını öneren CHP Genel Başkanı olan kayınpederi İsmet İnönü’ye ve CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek’e, “Biliyor musunuz, Bülent Ecevit Amerika’dan geldi. O politikaya girmek istiyor. Mükemmel bir insandır. Bana ayırdığınız yeri ona veriniz. Pişman olmaz, karlı çıkarsınız” dedi. Ecevit`in milletvekili seçilmesi ve ardından da Çalışma Bakanlığı yaparak CHP içinde sivrilmesinde yine Toker’in payı vardı. Ecevit`in 1972’de İsmet İnönü`ye bayrak açarak parti genel başkanlığına adaylığını koyması ve akabinde seçilmesi eski arkadaşı Metin Toker’in üzülmesine neden oldu.

Politika sahnesinde
Metin Toker’in 12 Mart döneminde Nihat Erim hükümetinin kurulmasında ismi geçti. Toker’in kayınpederi İsmet İnönü tarafından Erim`i hükümet kurması için ikna etmekle görevlendirildiği öne sürüldü. 1977-1980 arasında kontenjan senatörü olarak görev yapan Toker, 80`lerin başında siyaseti bırakıp siyaset üzerine yazmaya başladı. 1983’te 3 ay hapse çarptırıldı. Üç çocuk babası olan Toker, Basın Şeref Kartı sahibiydi. Son yazısını 1 Haziran 2002’de yazdı. Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı da yapan Toker, ünlü siyasetçi AP’li Cihat Bilgehan’la dünür oldu. Kızı Gülsün Toker, Cihat Bilgehan`ın oğlu Mustafa Bilgehan ile evlendi. Uzun yıllar Hürriyet gazetesinde yazan Toker, son olarak Milliyet gazetesinde ‘Not Defterinden’ adlı köşesinde yazıyordu. 59 yıllık meslek hayatında ilk defa olmak üzere yoğun bakıma alınması nedeniyle 2 Haziran 2002 günü yazısını yazamadı. Onun yerine aynı köşede kızı Gülsün Toker Bilgehan, babasını anlatan bir yazı yazdı. Toker`in Milliyet’teki son yazısı, 1 Haziran 2002 günü, ‘Uzlaşma olmasaydı, birlikte yaşam olmazdı’ başlığıyla çıktı.

Toker, gazeteciliği, ‘severek ve adam gibi yapmak koşuluyla muhteşem bir serüven’ olarak tanımlıyordu. ‘Gazeteci Olan Adamın Hikâyesi’ kitabını yazdığı günlerde yoğun bakıma alınan Metin Toker, gazetecilik serüvenini anlattığı bu kitabını tamamlayamadan yaklaşık 1 aydır tutulduğu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi’nde yoğun bakımda olan Toker, uzun zamandır mücadele verdiği amansız hastalık sebebiyle 18 Temmuz 2002 günü saat 15.55`de öldü.

Eserlerinden Bazıları:
Tek Partiden Çok Partiye (1944-1950)
DP`nin Altın Yılları, (1950-1954)
DP Yokuş Aşağı, (1954-1957)
Demokrasiden Darbeye, (1957-1960)
İnönü`nün Son Başbakanlığı,(1961-1965)
Yarı Silahlı Yarı Külahlı, Bir Ara Rejim, (1960-1961)
Bir Diktatörün İktidar Yolu (1961)
İsmet Paşa`yla 10 Yıl.(3 cilt, anı, 1965-1967)
Rus geldi Aşka-Rusun Aşkı Başka (1966)
Şeyh Sait ve İsyanı (1968)
Avrupa «Bir Şeyler» Arıyor (1968)
4 Buhranlı Yıl (1969)
Sağda ve Solda vuruşanlar (1971)
İsmet Paşa’nın Son Yılları (1965-1973)