Melikşah (1096-1117) Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Melikşah (Ö. 511/1117) Anadolu Selçuklu hükümdarı (1110-1116).

Muhtemelen 489’da (1096) doğdu. Sultan I. Kılıcarslan’in oğludur. Kaynak­larda Melikşah’tan (Şâhinşah) ilk defa, babasının Musul’a hâkimiyet meselesin­den dolayı Büyük Selçuklu Emîri Çavlı Sakavu ile yaptığı mücadele sebebiyle bah­sedilir. I. Kılıcarslan, Musul’dan gelen bir davet üzerine 25 Receb 500’de [22 Mart 11076] bu şehre girmiş, daha sonra Rahbe’ye çekilmiş olan Çavlı’nın üzerine gi­derken Musul’da bir miktar asker bırak­mış ve kendi yerine oğlu Melikşah’i vekil, kumandanlarından Emîr Bozmış’ı da ona atabeg tayin etmişti. Melikşah bu sırada on bir yaşında idi, sultanın hanımı Ayşe Hatun ve küçük oğlu Tuğrul Arslan da Musul’da bulunuyordu.

Emîr Çavlı Sakavu, Kılıcarslan karşı­sında kazandığı zaferden [9 Şevval 500 / 3 Haziran 1107] sonra Musul’a yürüdü ve hiçbir mukavemetle karşılaşmadan şehre girdi. Musul’a hâkim olan Çavlı, hutbeyi yeniden Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar adına okutmaya baş­ladı. Esir aldığı Melikşah’ı da Büyük Selçuklular’ın başşehri İsfahan’a Sultan Mu­hammed Tapar’ın yanına gönderdi. Sul­tanın diğer oğlu Tuğrul Arslan ile annesi Ayşe Hatun Emîr Bozmış tarafından Ma­latya’ya götürüldü. Ayşe Hatun burada Tuğrul Arslan’ı hükümdar ilân ettirdi ve oğlu henüz küçük yaşta olduğu için şeh­rin idaresini eline aldı. Bir müddet sonra Malatya’da bulunan İlarslan ismindeki bir emîr ile anlaşarak Bozmış’ı öldürttü, ar­dından İlarslan ile evlendi. Fakat İlarslan Malatya halkına kötü davranmaya başla­yınca oğlu Tuğrul Arslan ile gizlice anla­şan Ayşe Hatun Bizans’a kaçmak üzere olan İlarslan’ı yakalatıp hapsetti, bir yıl sonra da Büyük Selçuklu Sultanı Muham­med Tapar’a gönderdi. Muhammed Ta­par, İlarslan kendisine gönderilince elin­de esir olarak tuttuğu Melikşah’ı Malat­ya’ya gönderip sultan ilân ettirdi. Melikşah’ın 503 yılı başlarında (1109 ortalan) sultanın ordugâhından kaçarakAnadolu’ya geldiği de rivayet edilir. Melikşah bir süre sonra Konya’yı ele geçirip burada Anadolu Sel­çuklu tahtına oturdu ve kardeşleri Mesud ite Arab’ı hapsettirdi (503/1110). Ar­dından Bizans üzerine birlikler sevketti.