Max Meinecke Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MEİNECKE, Max (1912-1972)

Alman asıllı Avusturyalı sahne yönetmeni, dekor ve kostüm tasarımcısı. İstanbul ve Ankara’daki uygulamaları ve eğitim çalışmalarıyla Türk tiyatrosuna katkıda bulunmuştur.

2    Kasım 1912’de Düsseldorf’ta doğdu, 6 Kasım 1972’de Viyana’da öldü. 1930’da liseyi bitirerek Düsseldorf Sanat Akademisi’ne girdi. Burada rejisörlük eğitimi görürken, bir yandan da Köln Üniversitesi’nde sanat tarihi ve tiyatro tarihi derslerine katıldı. 1933’te Düsseldorf Schauspielhaus’da başladığı asistanlık çalışmasını 1934-1936 arasında Berlin’de Devlet Tiyatrosu’nda Gustaf Gründgens’in yanında, ertesi yıl da Deutsches Theater’de sürdürdü. 1937-1939 arasında Berlin Olimpiyat Stadyumu’nda düzenlenen şenliklere, ve Göttingen’deki Hândel şenliklerine katkıda bulundu. Kısa bir süre filmcilikle uğraştıktan sonra Avusturya’ya geçerek 1939-1947 arasında Viyana’da başta Volkstheater olmak üzere çeşitli tiyatrolarda etkinlik gösterdi. 1946’da Viyana’da çıkan tiyatro, müzik ve görsel sanatlar dergisi Komödie’nin yazı kurulunda bulundu, daha sonra da 1948’e değin yayın yönetmenliğini üstlendi. Yine 1946’da Viyana Üniversitesi Tiyatro Enstitüsü’nde okutman olarak tiyatro tarihi, sahne tekniği derslerini vermeye ve sahne uygulaması yaptırmaya başladı. Bir yandan da 1947’den sonra Viyana Devlet Operası ve Burg Theater’de etkinlik gösterdi.

1952’de İstanbul valiliği ve belediye başkanlığınca Türkiye’ye çağrılarak Şehir Tiyatrosu başrejisörlü-ğüne getirildi. Burada sahneye koyduğu oyunların hemen hemen hepsinin dekor ve kostümlerini de kendisi tasarladı. İstanbul Belediye Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nde, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde ders verdi. 1959’da Muhsin Ertuğrul’un yeniden genel sanat yönetmenliğine getirilmesi üzerine İstanbul Şehir Tiyatrosu’yla ilişkisi kesildi. 1962’de çağrılı olarak Ankara’ya gitti, önce Devlet Konserva-tuvarı’mn Tiyatro Bölümü’nde, 1965’ten sonra da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Kürsüsü’nde sahne tekniği dersleri verdi, uygulamalar yaptırdı. Bu arada Devlet Tiyatrosu’nda da iki oyun sahneye koydu. 1970’te Avusturya’ya döndü.

Meinecke, İstanbul Şehir Tiyatrosu’ndaki başrejisörlüğü sırasında özellikle Batı yöntemlerini uygulaması ve disiplinli çalışmayı ön planda tutmasıyla yararlı olmuştur. Şehir Tiyatrosu’nun Eminönü ve Kadıköy bölümlerinin açılması, böylece tiyatronun daha geniş bir izleyici kitlesine ulaştırılması çalışmalarını desteklemiştir. Program dergisi Türk Tiyatrosu’ nda tiyatroya ilişkin çeşitli konularda yazılar yazarak, konferanslar vererek, sahne çalışmalarını gösteren sergiler düzenleyerek tiyatro sanatının yaygınlaşması ve sevilip benimsenmesi yolunda büyük çaba göstermiştir. İstanbul ve Ankara’daki eğitim çalışmalarıyla da birçok tiyatrocunun yetişmesine katkıda bulunmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Türkiye’ye Gelmeden Önce Yönettiği Oyunlar: Akıllı Deli; Toplumun Temel Direkleri; Ay Battı; Kurtlar ve Kuzular; Valpone; Georg Daudin; Güneş Batarken, Pygmalion, Soypho. Türkiye’de Yönettiği Oyunlar: Fırtına, 1952; Liliom, 1953; Tartuffe, 1953; Yavru Kartal-L’aiglon, 1953; Her Şeye Rağmen, 1954; Makine, 1954; Sokakta, 1954; Bir Yaz Gecesi Rüyası, 1954; Altıncı Kat, 1954; Hile ve Sevgi, 1955; Figaro’un Düğünü, 1955; Peer Gynt, 1956; Kahvehane, 1957; Sezuan’ın İyi İnsanı, 1958; Yaşlı Hanımın Ziyareti, 1961; Bir Bardak Su, 1968.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi