Ksenophon Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Kiros’a ve Ispartalılar’a olan yakınlığı nedeniyle Atina’ya dönünce hainlikle suçlandı ve Atina’dan sürüldü. Bir süre Anadolu’da dolaştıktan sonra İsparta Kralı Agesilas’la dost olup İsparta’ya yerleşti. 396’da Agesilas’m Asya seferine katıldı. Dönüşte Peloponessos’da bir çiftliğe yerleşip eserlerini yazmaya koyuldu. Lakonia’da savaş çıkınca Korinthos’a (Korent) sığındı ve oradan da Atina’ya döndü.

Ksenophon, Yunan nesir yazarlarının en çok eser vermişlerinden biridir. Bir anlamda da ilk gazeteci olarak kabul edilir, çünkü gündelik konuları, kişisel deneyimlerini de katarak, insanları yönlendirme amacıyla kullanmıştır. Berrak ve akıcı bir üslubu vardır. Abartma ve aşırı biçimcilikten sakınıp etkileyici bir dil kullanmıştır. Felsefe, tarih, eğitim, teknik, av, ekonomi gibi çok çeşitli alanlarda yapıtlar veren Ksenophon’un siyasi kitaplarının en önemlileri Apo-logia Sokratous (“Sokrates’in Savunması”), To Symposion (“Şölen”) ve Oikonomikos’dur (“iktisat Üzerine”). Sonuncusu devlet yönetimi üzerine ve Sokrates tarzı diyalog biçimindedir. Bu yapıtlarda Sokrates, orta sınıftan bir yurttaş olarak yazarın düşüncelerini yansıtır. Thukydides’in tarihinin devamı olarak yazdığı Ellenika (“Elen Olayları”) İÖ 411’den İÖ 362’ye dek geçen olayları anlatır. Kyroupaideia (“Kiros Eğitimi”) Kiros üzerine yazılmış eğitimsel bir anlatıdır. Kralcı olan Ksenophon bu yapıtı Platon’un Devlet’ine karşı yazmış ve Kiros’u örnek bir hükümdar olarak göstermiştir. Lakedaimo-nion Politeia (Lasedemonyalılar ve Atina Cumhuriyeti) eski İsparta’nın ideal bir görünümünü verir. Hieron, bir tiranın yaşamıyla ilgili diyaloglar biçimindedir. Poroi e peri prosodon (“Gelir Araç ve Yollan Üzerine”) Atina için ilginç ama uygulanamaz gelir vergileri önerisidir. Ayrıca binicilik ve avcılık üzerine de üç kitabı vardır.

• YAPITLAR (başlıca): Anabasis (Anabasis-Onbinlerin Ricatı, 1939); Lakedaimonion Politeia (Lasedemonyalılar ve Atina Cumhuriyeti, 1935); Ellenika, (“Elen Olayları”); Kyroupaideia (“Kiros Eğitimi”); Athenaion politeia (“Atina Devleti”); To Symposion, (“Şölen”); Apologia Sokratous, (“Sokrates’in Savunması”); Apomnemoneuma-ta Sokratous (“Sokrates’ten Anılar”); Oikonomikos, (“İktisat Üzerine”); Poroi e peri prosodon, (“Gelir Araç ve Yollan Üzerine”); Kynegetikos, (“Avcılık Üzerine”); Peri kippikes, (“Binicilik Üzerine”); Hipparchikos, (“Süvari Kumandanı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi