Justus von Liebig Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

LIEBIG, Justus von (1803-1873)

Alman kimya bilgini. Kuramsal ve deneysel katkılarıyla organik kimyanın gelişmesinde önemli rol oynamış, tarım kimyasının öncülüğünü yapmıştır.

12    Mayıs 1803’te Darmstadt’ta doğdu, 18 Nisan 1873’te Münih’te öldü. Kimyasal madde ticareti yapan babasının laboratuvarında küçük yaşta kimyaya ilgi duyan ve bir süre bir eczacının yanında çırak olarak çalıştıktan sonra 1820’de Bonn Universitesi’nde kimya öğrenimine başlayan Justus Liebig, öğrenimini Erlangen’de sürdürerek, 1822’de henüz 19 yaşındayken doktora derecesini aldı. Bilgisini artırmak amacıyla, o dönemde kimya araştırmalarının en önemli merkezi olan Paris’e giderek, Thenard ve Gay-Lussac ile birlikte çalıştı. 1824’te ülkesine dönünce, Humboldt’un önerisiyle öğretim görevlisi olarak atandığı Giessen Üniversitesi’nde 1826’da kimya profesörlüğüne getirildi. Giessen’de kısa zamanda dönemin en önemli eğitim ve araştırma laboratuvarla-rından birini, belki de en önemlisini kuran Liebig, bir çeyrek yüzyıl boyunca dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen birkaç kuşak kimyacının yetiştiği bu merkezde yoğun araştırmalar yaptı. 1845’te “baron” unvanı alarak soyadma “von” takısını ekleyen Liebig, 1852’de, yaşamının sonuna değin çalışacağı Münih Üniversitesi’ne geçti. Ancak, iyi donatılmış, büyük bir laboratuvarı olmasına karşın, o tarihten sonra deneysel çalışmalarını büyük ölçüde azaltarak, edebiyat, tarım sorunları gibi başka uğraşılara ağırlık verdi.

Organik kimyanın çok çeşitli alanlarında çalışmalar yapan Liebig, kimyasal yapıya ilişkin kuramsal katkılarının yanı sıra, birçok maddenin sentezini ve analizini gerçekleştirmiş, sonradan uzun yıllar kullanılacak araştırma teknikleri geliştirerek, karbonhidrat analizi, kimyasal kökler, metabolizma, biyokimya, bitki ve tarım kimyası gibi alanlarda öncü nitelikte araştırmalar yapmıştır. Gelecekteki araştırmalarına ışık tutan ve anorganik kimyaya göre oldukça karmaşık olan organik kimyaya öncelik vermesine yol açan önemli bir olay, gümüş siyanat ile fülminatın aynı bileşimde olduğunun anlaşılmasıydı. Wöhler’in incelediği gümüş siyanat ile Liebig’in üzerinde çalıştığı gümüş fülminatın aynı atom türlerini aynı oranda içerdiğini Gay-Lussac’ın farketmesi üzerine, ilk kez, aynı bileşimde olan iki kimyasal maddenin değişik atom yapısında olabileceği ve bu yapının maddeye değişik kimyasal özellikler kazandırabileceği anlaşılmış, sonradan Berzelius bu tür bileşiklere “izomer” adını vermişti. Bu olgunun anlaşılmasından sonra kimyasal yapıların incelenmesine ağırlık veren ve 1824’te tanıştığı Wöhler ile uzun yıllar sürecek önemli bir işbirliğini başlatan Liebig, Gay-Lussac’tan öğrendiği analiz tekniklerini daha da geliştirerek, karbonhidratların yıkımıyla oluşan karbondioksit ve su miktarından, bu maddelerin bileşimindeki karbon ve hidrojen miktarının belirlenmesini sağlayan yöntemler geliştirdi ve bu yöntemler için, kimi değişikliklerle bugün de kullanılan deney araçları tasarladı.