John Duns Scotus Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

DUNS SCOTUS (1266 ? -1308) İskoç, filozof ve tanrıbilimci. Skolastik felsefenin kapanış dönemini hazırlayanlardandır. Aristoteles ve Augustinus’u uzlaştıran bir düşünce dizgesi kurmuştur.

Yaşamının ilk dönemleri üzerine bilgiler kesin değildir. Iskoçya’daki Maxton’da doğduğu sanılmaktadır. Köln’de öldü. Roxburghshire’m toprak sahibi ailelerinden birinden geldiği söylenir. İlköğrenimini Haddington’da yaptı. 1277’de Dumfries’deki Fransisken manastırına girdi. Oxford’da öğrenimini tamamladıktan sonra, önce Cambridge’de sonra da Oxford’ da ders verdi. 1304’te Paris’e gittiğinde düşüncesinin inceliği ve çözümselliği ile büyük ün kazanmıştı. 1307’de Köln’deki Fransisken okuluna atandı.

Duns Scotus, üyesi bulunduğu Fransisken tarikatının Augustinusçu eğilimiyle, Aquino’lu Thomas’ta en gelişkin aşamasına erişen Aristotelesçi Skolastik’i eleştirmiştir. Ancak başka Fransiskenler gibi Aristoteles’ten uzaklaşmamış, felsefesinin temelini bu düşünürün görüşlerine dayandırmıştır. Bu açıdan temel çıkış noktaları, Aquino’lu Thomas’mkilerle ortaktır. Aquino’lu Thomas’m dogmacı bir biçimde ele aldığı birçok konuyu çok daha incelikle ve derinine çözümleyerek, ondan değişik sonuçlara varmış, bu filozofu eleştirmiştir.

Duns Scotus, yaşadığı çağ ve ortamın gereği olarak filozof olduğu ölçüde bir tanrıbilimciydi de. Aquino’lunun, felsefe ve tanrıbilimin örtüştükleri savını önemli ölçüde değiştirmiştir. Scotus bu iki alanın birbirlerini tamamladıklarını yadsımasının yanı sıra, örtüşme alanlarının da sanıldığından daha küçük olduğunu savunmuştur. Ona göre, felsefenin aracı olan us, vahiyle gelen Tanrı bilgisini doğrulayamaz. Bu tutum, tanrıbilimi bir “bilim” olmaktan çıkarmış, onu kendi yasaları olan bağımsız bir alan durumuna getirmiştir.