Jiri Trnka Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

TRNKA, Jiri (1912-1969)

Çek çizgi ve kukla film yönetmeni. Bu konudaki en ünlü ve en yaratıcı sanatçılardan biridir.

24 Şubat 1912’de Pilsen’de doğdu, Prag’da öldü. Küçük yaşta kuklalara ilgi duydu. Açılan bir kukla yarışmasına katıldı ve kazandı. Prag El Sanatları Enstitüsü’ne girdi. Burayı bitirdikten sonra bir kukla
tiyatrosu kurdu. Ancak II.Dünya Savaşı’nm başlaması tiyatronun kapanmasına yol açtı. Savaş sırasında çocuk kitapları resimledi, tiyatro dekorları çizdi. Savaştan sonra birkaç arkadaşıyla birlikte Prag Film Stüdyoları’nm canlandırma bölümünü kurdu. Kukla film alanında uzmanlaşarak bu konudaki Çek geleneğini zenginleştirdi. Yirmi yıl boyunca yarattığı kuklalarla ve bu kuklalarla yaptığı filmlerle başlıbaşına bir okul oluşturdu, uluslararası düzeyde pek çok ödül kazandı.

Trnka, resim yapan, heykel yontan, çocuk masalları yazan, dekor çizen çok yönlü bir sanatçıdır. Yarattığı son derece değişik kuklalarla dikkati çekmiştir. Genellikle başları vücutlarına oranla daha büyük ve gözlerinde yoğun bir anlatım bulunan bu kuklalarla çektiği filmlerinde konuya uygun bir atmosfer yaratmıştır. Filmlerinde çoğunlukla kırsal yaşamın uyumu ve bireyin özgürlüğü temalarını işlemiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Zasadil dedek repu, 1945, (“Büyükbaba Pancar Ekiyor”); Zvifâtku a petrovsti, 1946, (“Hayvanlar ve Haydutlar”); Dârek, 1946, (“Armağan”); Spalicek, 1947, (“Çek Yılı”); Cisafûv slavik, 1948, (“İmparatorun Bülbülü”); Arie prerie, 1949, (“Çayırın Şarkısı”); Stare poyesti ceske, 1953, (“Eski Çek Efsaneleri”); Dobry vojâk Svejk, 1955, (“Aslan Asker Şvayk”); Sen noci svatojenske, 1959, (“Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası”); Archendel Gabriel a pani Huşa, 1964, (“Cebrail ile Anne Kaz”); Ruka, 1965, (“El”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi